Μητροπολιτικό Πάρκο Α. Τρίτσης – Διαχείριση εξωτερικών πιέσεων και διατήρηση του χαρακτήρα του

Κ. Χριστοφοράκη

Περίληψη

Το ζήτημα της έλλειψης ανοικτών δημόσιων χώρων πρασίνου στη Μητροπολιτική Αθήνα απασχολεί την κοινή γνώμη ήδη από τη δεκαετία του 1980, όταν και η υποβάθμιση που είχε υποστεί το αστικό περιβάλλον έγινε έντονα διακριτή. Οι εναπομείναντες πράσινοι χώροι συχνά απειλούνται ή εμπλέκονται σε ζητήματα ασαφούς καθεστώτος διαχείρισης και προστασίας. Το Μητροπολιτικό Πάρκο Περιβαλλοντικών και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων και Ανάπτυξης Κοινωνικής Οικονομίας «Αντώνης Τρίτσης»  αντιμετωπίζει σήμερα προβλήματα συρρίκνωσης, καταπάτησης και διεκδίκησης με αποτέλεσμα ο κάποτε έκτασης 2500 στρεμμάτων Πύργος Βασιλίσσης, σήμερα να ξεπερνά μετά βίας τα 910 στρέμματα.

Στο χώρο αρχικά η βασίλισσα Αμαλία είχε αναλάβει προσωπικά την ανάπτυξη στην περιοχή ενός πρότυπου χώρου που θα φιλοξενούσε σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας. Μετά την απομάκρυνσή της, μια σειρά διαδικασιών και επιπλέον οι ρυθμοί  αστικοποίησης σε συνδυασμό με την απουσία περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης στα μέσα του περασμένου αιώνα, όπως και η προβληματική και αποσπασματική διαχείριση του χώρου, επέτρεψαν τη συρρίκνωση και αποσπασματική διαχείριση.

Το 1992 ξεκινά η υλοποίηση της μελέτης Παπαγιάννη για την ανάπλαση του πάρκου το οποίο έχοντας ήδη απολέσει ή παραχωρήσει σημαντικά τμήματά του, εκείνη τη χρονική στιγμή έχει έκταση 913 στρέμματα. Τα επόμενα χρόνια υλοποιείται το μεγαλύτερο μέρος της μελέτης. Μια σειρά από φορείς συστήνονται διαδοχικά, προκειμένου να διαχειριστούν και να προστατεύσουν το Πάρκο, η σύντομη θητεία τους όμως, μαζί με μια σειρά από άλλες πιέσεις που αποτελούν πηγή δυστοκίας, δεν φέρνουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Με το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας το Πάρκο Τρίτση χαρακτηρίζεται ως Μητροπολιτικό Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης και εντάσσεται στο δίκτυο των Αστικών Μητροπολιτικών Πάρκων, μαζί με άλλα μεγάλα  πάρκα της Αττικής. Ο σημερινός Φορέας Διαχείρισης, επιχειρεί να αναθεωρήσει το έως τώρα καθεστώς διαχείρισης του ελεύθερου χώρου. Η προσπάθεια επικεντρώνεται στη δημιουργία συνθηκών ικανών να προστατεύσουν τον ανοικτό και δημόσιο χαρακτήρα του Πάρκου σε βάθος χρόνου και ανεξαρτήτως πολιτικής ή δημοτικής αρχής.

Το ζήτημα που τίθεται είναι οι χρόνιες πιέσεις που δέχονται σήμερα οι ελεύθεροι χώροι της πόλης με μελέτη περίπτωσης το πάρκο Α. Τρίτσης, όπως και οι τρόποι, τα μέσα, οι σύμμαχοι και τα θεσμικά εργαλεία με τα οποία επιχειρείται σήμερα η αντιμετώπισή τους.

1       Παρούσα κατάσταση

1.1   Το Πάρκο

Το Πάρκο Τρίτση έχει περάσει στη συνείδηση του κοινού ως χαρακτηριστικό παράδειγμα εγκατάλειψης και υπολειτουργίας ελεύθερου χώρου πρασίνου εντός της πόλης. Η εικόνα αυτή, λιγότερο ή περισσότερο πραγματική ανά περίοδο, είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιας αδυναμίας διαχείρισης μιας από τις μεγαλύτερες χαρακτηρισμένες Μητροπολιτικές εκτάσεις πρασίνου στην Αθήνα. Ο σημερινός χώρος έχει προκύψει από τη διαδοχική απόσπαση τμημάτων του αρχικού, έκτασης 2.500 στρεμμάτων, Κέντρου Γεωργίας και Κτηνοτροφίας της Βασίλισσας Αμαλίας.

Το κτήμα πέρασε στα χέρια του Ελληνικού Δημοσίου το 1863 με την 3η Εθνική Συνέλευση. Έκτοτε η ελληνική κυβέρνηση εκποιεί μέρος της περιουσίας της και με μια σειρά κινήσεων το κτήμα συρρικνώνεται στα 913 στρέμματα. Στο τέλος της δεκαετίας του 1980, όταν η πολεοδομική συνείδηση έχει στραφεί σε περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές, ξεκινά η συζήτηση διάσωσης της έστω μειωμένης έκτασης του Πάρκου, με την εκπόνηση μελέτης για την ανάπλαση του. Στόχος της παρέμβασης είναι να προστατεύσει και προωθήσει το χαρακτήρα με τον οποίο εξ αρχής δημιουργήθηκε το πάρκο λαμβάνοντας υπ όψιν και τη διάσταση της κοινωνικής ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοινού σε θέματα περιβάλλοντος. Η ανάπλαση σχεδιάζεται και εκτελείται κατά το μεγαλύτερο μέρος της το 1992.

Στα πλαίσια αυτής της ανάπλασης το Πάρκο λαμβάνει τη σημερινή του μορφή. Στους 7 λόφους του προστίθενται 6 λίμνες  και ένας αριθμός υποστηρικτικών εγκαταστάσεων οι οποίες περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, κτίρια διοίκησης, αναψυκτήριο, εστιατόριο, εκθεσιακό χώρο κ.α. Ο σχεδιασμός λαμβάνει υπ όψιν και την κηρυγμένη διατηρητέα οθωνική αυλή (ΦΕΚ891Δ/93) που σώζεται εντός των ορίων του πάρκου. Το χώρο του πάρκου διατρέχει στον άξονα βορά – νότου ένα κανάλι εκατέρωθεν του οποίου δημιουργείται ζώνη περιπάτου. Ο χώρος φιλοξενεί μεγάλο αριθμό επισκεπτών, αθλουμένων και παιδιών.

Εικόνα 1 Ανάγλυφο πάρκου και άξονες κίνησης

1.2     Ο Φορέας Διαχείρισης

Τέσσερα χρόνια μετά την εκτέλεση μέρους της ανάπλασης του Πάρκου ο ΟΡΣΑ εισηγείται την ίδρυση Φορέα Διαχείρισης ο οποίος θα είχε πλήρη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και θα εποπτευόταν από το τότε ΥΠΕΧΩΔΕ. Ο χαρακτήρας του θα ήταν κοινωφελής και μη κερδοσκοπικός και τυχόν κέρδη του θα χρησιμοποιούνταν για την επίτευξη των στόχων του. Ο Φορέας ιδρύεται τελικά το 2002 με Νόμο (ΦΕΚ 172/26.7.2002)ο οποίος ορίζει και το σκοπό του , την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και εκπαίδευση πολιτών, με κάθε πρόσφορο σύγχρονο μέσο, και την ανάπτυξη δραστηριοτήτων εντός και εκτός του Πάρκου όταν αυτό κρίνονταν απαραίτητο. Στο 9μελές ΔΣ συμμετέχουν μέλη που εκπροσωπούν το εποπτεύον Υπουργείο, Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, τον ΑΣΔΑ, τους γείτονες Δήμους και τις τοπικές κινηματικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται εντός του χώρου. Το ρόλο αυτό έχουν κληθεί έκτοτε να αναλάβουν μια σειρά διαδοχικών Φορέων. Ο σημερινός Φορέας Διαχείρισης ιδρύθηκε με Νόμο το 2016.

1.3        Το θεσμικό  πλαίσιο

Ο Φορέας έχει στη διαχείριση του 913 στρέμματα τα οποία του έχουν παραχωρηθεί από την Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου (ΚΕΔ). Η παραχώρηση έγινε το 1993 και ανανεώθηκε το 2003. Το 1996 ορίζεται με Προεδρικό Διάταγμα η Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου και οι Πολεοδομικοί όροι του Πάρκου (ΦΕΚ Δ221/1996).

Το 2002 συγκροτείται ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου ο Φορέας Διαχείρισης και αναλαμβάνει χρέη διοίκησης του Πάρκου. Έκτοτε ο Φορέας συστάθηκε δύο φορές εκ νέου,  με ότι αυτό συνεπάγεται νομικά και λογιστικά σε επίπεδο ευθυνών και αρμοδιοτήτων. Μέχρι το 2014 υπάρχει διαδοχή πέντε διοικήσεων. Το 2014 παραχωρούνται με Νόμο οι αρμοδιότητες του Φορέα Διαχείρισης του πάρκου στον ΑΣΔΑ, για να ακολουθήσει δύο χρόνια μετά, το 2016, η σύσταση του σημερινού Φορέα Διοίκησης του Πάρκου. Ο σημερινός Φορέας Διαχείρισης υπάγεται στις διατάξεις του Ν4412/16 περί συμβάσεων και αναθέσεων, ενώ για να αποκτήσει τη δυνατότητα πρόσληψης προσωπικού, αναμένονται να ολοκληρωθούν μια σειρά διαδικασιών.

2       Εξωτερικές πιέσεις

Το Μητροπολιτικό Πάρκο Α. Τρίτσης δεν ξεφεύγει της πραγματικότητας που θέλει τους ελεύθερους χώρους πρασίνου, ιδίως αυτούς που βρίσκονται εντός πυκνού πολεοδομικού ιστού, να δέχονται έντονες πιέσεις από το περιβάλλον τους. Μια σειρά ζητημάτων θέτουν σε κίνδυνο το χαρακτήρα, την ποιότητα, ακόμα και την ίδια την ύπαρξη του Πάρκου.

2.1     Διεκδικήσεις

Η πλέον ισχυρή διαμάχη που καλείται να δώσει η εκάστοτε διοίκηση αφορά τη διεκδίκηση και προστασία χώρων εντός ή στα όρια του Πάρκου. Η ολιγωρία ετών έχει δημιουργήσει θολές καταστάσεις σε ότι αφορά καθεστώτα παραχωρήσεων, χρήσεων και ιδιοκτησιών. Οι πιο έντονες πιέσεις πραγματοποιούνται από το Δήμο στου οποίου τα διοικητικά όρια εντάσσεται το Πάρκο και αφορούν κατά κύριο λόγο εγκατάσταση χρήσεων, υποδομών και εκμετάλλευση τους. Τα χαμηλά ποσοστά πρασίνου και ελεύθερων χώρων στους γειτνιάζοντες Δήμους να δημιουργούν εύκολα πρόφαση  για την οικειοποίηση εκτάσεων του Πάρκου. Συγκεκριμένα σημαντική έκταση που ανήκει στη δικαιοδοσία του Πάρκου χρησιμοποιούνται σήμερα ως χώρος αμαξοστασίου απορριμματοφόρων από τους όμορους Δήμους, ενώ εντός του Πάρκου έχουν κατασκευαστεί αθλητικές εγκαταστάσεις απουσία του Φορέα Διαχείρισης. Οι χώροι και οι εγκατεστημένες χρήσεις γίνονται αντικείμενο έντονων διεκδικήσεων, με τους Δήμους να τηρούν ανεξάρτητη στάση μεταξύ τους. Στις διαμάχες παίρνει θέση η τοπική κοινωνία μέσω κινημάτων υπεράσπισης του ελεύθερου χώρου,  ενώ η αυτοδιοίκηση κυρίως εκπροσωπείται μέσω των εντεταλμένων της στο ΔΣ.

2.2        Βιωσιμότητα

Η οικονομική αυτονομία είναι ένα ζήτημα που ακόμα δεν έχει καταφέρει να επιτευχθεί από τη διοίκηση του Πάρκου. Το Πάρκο έχει ανάγκη από πόρους για να καλύψει μια σειρά απαιτητικών και άμεσων αναγκών. Οι απαιτήσεις αυτές αφορούν τη συντήρηση των εγκαταστάσεων του, κτιριακών και μη, τη φροντίδα της πλούσιας χλωρίδας του, τη συντήρηση των λιμνών, τη φύλαξη, τα μέτρα ασφαλείας ενάντια στην πυρκαγιά και φυσικά την κάλυψη της μισθοδοσίας του, περιορισμένου, προσωπικού του. Οι δαπάνες αυτές είναι στο σύνολό τους οι ελάχιστες απαιτητές προκειμένου να εξασφαλιστεί η ποιοτική λειτουργία του χώρου.

Για την κάλυψη αυτών των αναγκών το Πάρκο είτε λαμβάνει χρηματοδότηση προερχόμενη από την αυτοδιοίκηση, είτε καταφεύγει στην εκμετάλλευση κάποιων εκ των εγκαταστάσεών του, ενοικιάζοντας κυρίως καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Οι εγκαταστάσεις αυτές είναι πολύ περιορισμένες σε αριθμό και έκταση, όπως οφείλουν, και σε επίπεδο εσόδων μπορούν να λειτουργήσουν μόνο συμπληρωματικά.

Η απουσία εξασφαλισμένης και μόνιμης οικονομικής αυτοτέλειας και επάρκειας δημιουργεί μια σειρά προβλημάτων. Αποτρέπει τον σχεδιασμό μια στρατηγικής σε βάθος χρόνου από πλευράς φορέα, ενώ δημιουργεί καθεστώς ανασφάλειας στους ενδιαφερόμενους επενδυτές, που δεν διαθέτουν την εξασφάλιση της μακρόχρονης ποιότητας και συντήρησης του περιβάλλοντος του Πάρκου.

3       Διαχείριση πιέσεων σήμερα

Ο Φορέας Διαχείρισης οφείλει να αναπτύξει μηχανισμό άμυνας στις ενδεχόμενες απειλές με μια σειρά ενεργειών και αποφάσεων καθοριστικού χαρακτήρα για την υγιή πορεία και του χώρου και της διοίκησης.

3.1     Εργαλεία  διαχείρισης

Κυριότερο εργαλείο στη διαχείριση πιέσεων  είναι η ίδια η διοίκηση του Φορέα. Η πολυπλοκότητα και το εύρος των ζητημάτων τα οποία καλείται να αντιμετωπίσει είναι τέτοια που επιβάλλουν την απαίτηση ικανής και διαλλακτικής διοίκησης. Μέσα από αυτήν είναι δυνατόν να αναπτυχθούν οι απαραίτητες συνέργειες με άλλους φορείς και διοικήσεις ή ιδρύματα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον στο ζήτημα της προστασίας του ελεύθερου χώρου. Οι συνέργειες βοηθούν θετικά στην ανταλλαγή επιστημονικής εμπειρίας, στη επικοινωνία και στήριξη του σκοπού του Φορέα και στην ευαισθητοποίηση μεγαλύτερου κοινού.

Η πολεοδομική νομοθεσία παρέχει επιπλέον μια σειρά από λύσεις που μπορούν να λειτουργήσουν υπέρ της εδραίωσης του χαρακτήρα και της προστασίας του Μητροπολιτικού αυτού χώρου πρασίνου. Οι Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου περιλαμβανομένων και των χαρακτηρισμένων δασικών εκτάσεων εντός του Πάρκου θέτουν μια σειρά από περιορισμούς σε αυτή την κατεύθυνση. Ο Φορέας Διαχείρισης έχει στη διάθεσή του και εξετάζει την ενεργοποίηση μιας σειράς από ανάλογα θεσμικά εργαλεία που μπορούν να λειτουργήσουν ανασταλτικά σε πιθανούς κινδύνους καταπάτησης και αλλοτρίωσης του χαρακτήρα του χώρου.

3.2        Συμμετοχή της κοινωνίας

Τα κινήματα πολιτών και συλλόγων που προσανατολίζονται στην κατεύθυνση της προστασίας και ανάδειξης των δημόσιων ελεύθερων χώρων ενισχύουν σημαντικά τη γραμμή υπεράσπισης απέναντι στις εξωτερικές πιέσεις. Τέτοιες κινήσεις έχουν αποδείξει έμπρακτα στο παρελθόν πως η πρωτοβουλία και η δράση φέρνουν αποτελέσματα στην επιθυμητή κατεύθυνση. Παραδείγματα τέτοιων κερδισμένων ελεύθερων χώρων βρίσκουμε στο κέντρο της Αθήνας, τον Πειραιά και αλλού.

Ανεξάρτητα από τους αγώνες υπεράσπισης, η συμμετοχή των πολιτών δύναται να είναι ενεργή και προς την κατεύθυνση της διαχείρισης του χώρου του Πάρκου. Συγκεκριμένα στο Πάρκο Τρίτση η συμμετοχή τέτοιων οργανώσεων έχουν αποδειχθεί σωτήριες συχνά στο παρελθόν αφού αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες συντήρησης, προφύλαξης, καθαρισμού, προστασίας του οικοσυστήματος, ακόμα και ανάδειξης του χώρου εθελοντικά και συστηματικά.

  1. Ευρωπαϊκή εμπειρία

Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο ο προβληματισμός και η διαχείριση των ελεύθερων χώρων της πόλης είναι έντονος και αποτυπώνεται στις νομοθετικές κινήσεις χωρών και τη δημιουργία συνεργιών. Η μεγάλη έκταση και η ανάγκη ποιοτικής και αποτελεσματικής διαχείρισης των ελεύθερων χώρων οδήγησε στη σύνταξη Στρατηγικών Μελετών για τη δικτύωση και αντιμετώπιση ζητημάτων ελεύθερων χώρων και χώρων πρασίνου συνολικά. Σε χώρες όπως την Αγγλία και την Ιταλία λειτουργούν Φορείς Διαχείρισης Ελεύθερων Χώρων, προκειμένου να δουλέψουν στην κατεύθυνση της ενίσχυσης και της προστασίας του χαρακτήρα τους.

Το London Parks and Green Spaces Forum για την Περιφέρεια του Λονδίνου και η Agencia Regionale Parchi για την Περιφέρεια Λάτσιο συντονίζουν οργανώσεις, συνδέουν μέλη και φορείς, αναζητούν χρηματοδοτήσεις, εξασφαλίζουν την προσβασιμότητα και ποιότητα των ελεύθερων χώρων που εντάσσονται στο δίκτυό τους. Στην περίπτωση του Λονδίνου έχουμε μια ισχυρή μη Κυβερνητική Οργάνωση να αποτελεί τον μεγάλο φορέα, η οποία συμμετείχε μαζί με άλλες κυβερνητικές και μη οργανώσεις στη σύνταξη της Στρατηγικής Μελέτης Πάρκων του Λονδίνου. Στην Ιταλία ο μεγάλος φορέας ακολουθεί τις αρχές της Περιφέρειας και σε στενή συνεργασία με Πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα αλλά και με τους επί μέρους Φορείς των Πάρκων τα οποία εκπροσωπεί, σχεδιάζει και εκτελεί τη συνολικότερη θεσμοθετημένη Στρατηγική (Regione Lazio Agenzia Regionale per i Parchi 1994).  .

Στη Σουηδία στην περίπτωση της διαχείρισης του Εθνικού Αστικού Πάρκου της Στοκχόλμης έκτασης 6.600 στρεμμάτων η διοίκηση γίνεται από σχήμα σύμπραξης της Βασιλικής Διοίκησης με δύο Δήμους και έναν ακόμα Φορέα υπεύθυνο για τα ρέματα, με κύριο Διαχειριστή τη Βασιλική Διοίκηση.

Στο Λονδίνο έχει δοκιμαστεί και το μοντέλο σύμπραξης ιδιωτικού με δημόσιου φορέα όπου ο Δήμος του Newham έχει προχωρήσει σε σύμβαση με ιδιώτη με τη δημιουργία εταιρικού σχήματος (Newham Greenspace Partnership). Στο σχήμα το δημόσιο διατηρεί τη διαχείριση του χώρου και ο ιδιώτης έχει την ευθύνη της φύλαξης και συντήρησης του πάρκου για λογαριασμό του.

  1. Συμπεράσματα – Προτάσεις

Η περιορισμένη έκταση ελεύθερων χώρων θέτει σε κίνδυνο από μόνη την ύπαρξή τους. Η ανάδειξη του χαρακτήρα τους και η διαχείριση των ορίων τους είναι από τους πρωτεύοντες στόχους. Στην Ελλάδα με το Ν2742/99 ορίστηκε η δυνατότητα να συστήνονται Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου ως Φορείς Διαχείρισης με σκοπό τη διοίκηση ελεύθερων χώρων και χώρων ειδικής σημασίας. Μια σειρά ζητημάτων που αναδείχθηκαν καθιστούν προβληματική τη λειτουργία τους.

Συγκεκριμένα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Α. Τρίτσης, από τα κυριότερα ζητήματα είναι αυτό της αποσαφήνισης των ορίων του, των επιτρεπόμενων χρήσεων και του καθεστώτος διαχείρισης. Ο Φορέας Διαχείρισης ήδη έχει ως σκοπό τη χρήση της κείμενης νομοθεσίας προκειμένου να εκπονηθεί Ειδικό Χωρικό Σχέδιο το οποίο θα καθορίσει τις επιτρεπόμενες και μη χρήσεις εντός των ορίων του αλλά και της περιοχής επιρροής του. Το ΕΧΣ σε συνδυασμό με τον Κανονισμό Λειτουργίας του Φορέα αποτελούν δεσμευτική συνθήκη και παρέχουν εξασφάλιση για βάθος χρόνου.

Το ζήτημα όμως της ασυνέχειας των Φορέων οδηγεί σε σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας και αποτελεσματικότητας. Η αποσπασματικότητα αντιμετώπισης ζητημάτων εξ αιτίας καθυστερήσεων ή διαφοροποίησης πολιτικής της διοίκησης είναι εις βάρος του Φορέα ο οποίος οφείλει να δρα συνολικά και με μακροετές σχέδιο δράσης. Η ένταξή της λειτουργίας του Πάρκου σε μια Περιφεριακή Στρατηγική για τους Πράσινους χώρους, όπως είδαμε πως συμβαίνει ήδη στο εξωτερικό, ίσως θωρακίσει μια κοινή δράση.

Το ζήτημα της οικονομικής βιωσιμότητας μπορεί να επιλύεται ανά έτος με την εξασφάλιση χρηματοδότησης από τα συναρμόδια Υπουργεία ή το Πράσινο Ταμείο, είναι ωστόσο σημαντικό το Πάρκο να διαθέτει και ιδίους πόρους. Το ζήτημα της ασυνέχειας στη διοίκηση επιφέρει και ζητήματα ασυνέχειας χρηματοδότησης. Υπό αυτούς του όρους, το Πάρκο θα πρέπει να μπορεί να αντεπεξέλθει στις ανάγκες του είτε εξασφαλίζοντας την ελάχιστη ικανή χρηματοδότηση από ιδίους πόρους, είτε εντάσσοντας τη χρηματοδότησή του σε τακτικό προϋπολογισμό της αυτοδιοίκησης, χωρίς όμως αυτό να τον εξασφαλίζει απόλυτα, καθώς τα ζητήματα της εσωτερικής οικονομικής πολιτικής είναι συνυφασμένα με την εθνική οικονομία.

Η νομοθετική πολυπλοκότητα των συμβάσεων που διέπει το Φορέα Διοίκησης δημιουργεί προβλήματα στη διαδικασία ανάθεσης-ανάληψης υποχρεώσεων και παροχής υπηρεσιών. Αυτό οδηγεί στην αναποτελεσματική αντιμετώπιση καθημερινών ζητημάτων που χρήζουν επείγουσας λύσης. Το ζήτημα μπορεί να αμβλυνθεί με προσέγγιση αντίστοιχη με αυτή του Newham του Λονδίνου. Με πολυετή δηλαδή σύμπραξη όπου ο ιδιώτης συμβαλλόμενος θα αναλαμβάνει την αντιμετώπιση ζητημάτων επείγουσας φύσης.

Η βέλτιστη αντιμετώπιση θα προέβλεπε την άμεση σύσταση Φορείς Διαχείρισης για τους υπόλοιπους Μητροπολιτικούς και ελεύθερους χώρους, όπως ορίζει η νομοθεσία (Ν2742/99) και να εξεταστεί σοβαρά το ζήτημα της δημιουργίας ενός υπερκείμενου ανά Περιφέρεια Φορέα Διαχείρισης Πρασίνου και Ελεύθερων Χώρων, με τη πιθανή συμμετοχή αντίστοιχου Φορέα Διαχείρισης ρεμάτων και αιγιαλού. Ο Περιφερειακός Φορέας πρέπει να είναι ανεξάρτητος και με νομοθετημένη Στρατηγική Δράση την οποία θα εκτελεί ο ίδιος, ανεπηρέαστος από πολιτικές και οικονομικές συγκυρίες.

Παραπομπές
Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ) 1992: Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Πύργου Βασιλίσσης
Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας & Δημοσίων Έργων-ΔΕΕΑΠ, 2009: Προτεινόμενες εργασίες αποκατάστασης ζημιών στο Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Α. Τρίτσης», Τεχνική έκθεση,
Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ) 2014: Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας / Αττικής (Ν. 4277, ΦΕΚ 156/Α/2014)
Brogstorm, S.  2003: Scale Mismatches in Management of Urban Landscapes
      (https://www.ecologyandsociety.org/vol11/iss2/art16/appendix3.html)
Greater London Authority, 2006: Strategic Parks Project
Regione di Lazio 2002: Parko Regionale della Apia Antica
Regione Lazio 1994: Agenzia Regionale per I Parchi

 

Comments are closed