Βραβεία “Δομές”: Τα καλύτερα αρχιτεκτονικά έργα του 2019

Τα δέκατα γενέθλια γιόρτασαν φέτος τα αρχιτεκτονικά βραβεία του περιοδικού «Δομές», με την φετινή τελετη απονομής, που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα, να αποκαλύπτει για τέσσερα βραβεία… πέντε νικητές, που ξεχώρισαν ανάμεσα στις 144 προτάσεις που υποβλήθηκαν.

Καλύτερο πραγματοποιημένο έργο  αναδείχθηκε το Μουσείο Μαστίχας Χίου που βρίσκεται σε πλαγιά, απέναντι από το μεσαιωνικό μαστιχοχώρι Πυργί. Το γραφείο Κίζη παρουσίασε ένα έργο πλήρως δεμένο με τους άξονες και το χαρακτήρα του φυσικού τοπίου που το περιβάλλει.

Με τις μεγάλες παράλληλες στέγες να υπογραμμίζουν τη θέα από το σημείο του λόφου, το Μουσείο Μαστίχας Χίου αποκαλύπτεται σταδιακά στον επισκέπτη, ο οποίος κατηφορίζει σε μια διαδρομή διαδοχικών στεγασμένων, κλειστών και υπαίθριων χώρων, καταλήγοντας ξανά στο ύπαιθρο, εκεί όπου είναι το τοπίο της καλλιέργειας. Κάθε εκθεσιακός χώρος έχει αντιμετωπισθεί διαφορετικά: άμεση επαφή με το χωράφι στην ενότητα της καλλιέργειας, υποφωτισμένοι χώροι στην ενότητα της ιστορίας και ένας μεγάλος χώρος διπλού ύψους για την ενότητα του εντυπωσιακού εξοπλισμού του παλιού εργοστασίου τσίχλας.

@Γιάννης Κίζης

Ως καλύτερο πραγματοποιημένο έργο νέας αρχιτεκτονικής σε υφιστάμενο κτήριο βραβεύτηκε το Dexamenes Seaside Hotel, που βρίσκεται στην Ηλεία

Η πρώτη ύλη ήταν το αρχικό ατού της παρέμβασης: ένα οινοποιείο του μεσοπολέμου, φτιαγμένο πάνω στη μαγευτική αμμουδιά της Κουρούτας, με δεξαμενές, μηχανοστάσιο, αποθήκες, ζυγιστήριο, καθώς και το διώροφο νεοκλασικό κτίριο-κατοικία του τότε ιδιοκτήτη. Όπως και πολλά ακόμα τη δεκαετία του ’20, το οινοποιείο στην Ηλεία φτιάχτηκε για να απορροφήσει τα απούλητα αποθέματα σταφίδας της περιοχής, όταν ξέσπασε η λεγόμενη Σταφιδική Κρίση στην Ελλάδα, όμως μερικές δεκαετίες αργότερα έκλεισε. Στα χέρια ενός νέου ιδιοκτήτη τα τελευταία χρόνια,ο χώρος ανατέθηκε στο γραφείο K-Studio των Δημήτρη και Κωνσταντίνου Καραμπατάκη, φτάνοντας στο σημερινό πρωτότυπο boutique ξενοδοχείο «Dexamenes».

Χωρίς να προσθέσουν περιττά στοιχεία ή να αλλάξουν τη γυμνή αισθητική του χώρου, η παρέμβαση κράτησε την αυστηρή κυβιστική κατασκευή, με τις δύο σειρές των δέκα δεξαμενών να γίνονται τα δωμάτια του ξενοδοχειακού πρότζεκτ. Για τις νέες επιφάνειες που φτιάχτηκαν έγινε χρήση υλικών της εποχής του οινοποιείου, όπως το μωσαϊκό και τα ανάγλυφα τζάμια, ενώ οι τρεις από τους τέσσερις τοίχους των δεξαμενών διατηρήθηκαν αναλλοίωτοι, καταλήγοντας σε ένα μινιμαλιστικό έργο που ισορροπεί ανάμεσα στην αυθεντική αύρα της παραδοσιακής χρήσης του κτιρίου και την φρέσκια industrial ματιά.

© Claus Brechenmacher

Καλύτερο πρώτο έργου νέου αρχιτέκτονα: Παράλληλη κατοικία, Κέα

Σε μια απομονωμένη περιοχή της Κέας, η Παράλληλη Κατοικία που σχεδίασε το αρχιτεκτονικό γραφείο En Route Architects είναι αυτό που λέει το όνομά του: ένα σπίτι-εξοχικό που απλώνεται παράλληλα με τη θέα της θάλασσας με ακολουθία δωματίων. Χτισμένο στην απότομη τοπογραφία του κυκλαδίτικου νησιού, το κτίριο βυθίζεται μέσα στην πλαγιά ενώ η πρόσοψη του είναι εξ ολοκλήρου ανοικτή με απρόσκοπτη θέα προς τη θάλασσα.

Υπαίθριοι, μερικώς καλυμμένοι και εντελώς κλειστοί χώροι φτιάχνουν μια λευκόχρωμη πέτρινη ακροστιχίδα που ενέχει τη γραμμή της παράδοσης αλλά με σύγχρονο τρόπο. Σε κάθε του άνοιγμα δημιουργείται ένα καδραρισμένο κινηματογραφικό πλάνο του γύρου τοπίου για τον ένοικο, ενώ στο πίσω μέρος του σπιτιού, ανάμεσα στο κέλυφος και το χώμα, ένας κενός χώρος αφήνει τον αέρα να το διαπερνά. Στην οροφή του συλλέγονται όμβρια ύδατα και τα κρυμμένα από την κοινή θέα φωτοβολταϊκά πάνελ παράγουν επαρκή ενέργεια για την εξυπηρέτηση των αναγκών της κατοικίας.

© Γιώργης Γερόλυμπος

Καλύτερη μελέτη: Skogfinsk museum-Forest Houses, Νορβηγία & Shelter for Summer, Δωδεκάνησ

Φέτος, το βραβείο μελέτης μοιράστηκαν δύο διαφορετικά πρότζεκτ, λόγω ισοβαθμίας. Η μελέτη των Sparch PC/Meinich Arkitekter AS με επικεφαλής την Ρένα Σακελλαρίδου, αφορά σε ένα μουσείο στη Νορβηγία αφιερωμένο στους Φιλανδούς του Δάσους, τους μετανάστες που τον 15ο αιώνα ξεκίνησαν να έρχονται στις δασώσεις εκτάσεις της Σουηδίας και της Νορβηγίας. Ξύλινα σπιτάκια με μυτερές οροφές, τοποθετημένα κοντά μεταξύ τους αλλά με διαφορετικές κατευθύνσεις –όπως τα κλαδιά ενός δέντρου–, εναρμονίζονται πλήρως με το φυσικό περιβάλλον κάτω από τα ψηλά δέντρα.

Η άλλη βραβευθείσα μελέτη, είχε διακριθεί και σε πανελλήνιο διαγωνισμό ιδεών για το σχεδιασμό Πρότυπου Αναψυκτηρίου, σε παραλίες των Δωδεκανήσων. Η ομάδα Mikromega πρότεινε το Shelter for Summer, ένα έργο όπου κάθε δομή είναι προσαρτημένη στο ελληνικό παραλιακό τοπίο και έχει πολιτιστικό αποτύπωμα στην εμπειρία του ταξιδιώτη. Δίνοντας ελευθερία ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε μέρους, το κτιριακό συγκρότημα αποτελείται από πολλές μονάδες –όπως το beach bar, το σημείο με τους ναυαγοσώστες, το ντους κοκ– που μπορούν να λειτουργήσουν ως αυτόνομα στοιχεία (και να συμπεριληφθούν ή όχι στην κάθε περίπτωση) αλλά τοποθετημένα μαζί ως ένα σημείο αναφορά της παραλίας.

Comments are closed