ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ 2018 – Δευτέρα 1 Οκτωβρίου 2018
«ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ … ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΚΟΣΜΟ»
Κυριακή Πετρίδου, αρχιτέκτων μηx., Msc
Η Διεθνής Ένωση Αρχιτεκτόνων (International Union of Architects – UIA) καθιέρωσε την Παγκόσμια Ημέρα Αρχιτεκτονικής το 1986, για να τιμήσει την αξία και τη δύναμη της Αρχιτεκτονικής και του έργου των αρχιτεκτόνων και να αναδείξει τα παγκοσμίως σπουδαία αρχιτεκτονικά δημιουργήματα. Παραδοσιακά εορτάζεται κάθε χρόνο την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου, για να συμπέσει με την Παγκόσμια Ημέρα Κατοικίας των Ηνωμένων Εθνών.
Η Αρχιτεκτονική είναι σκέψη υλοποιημένη στο χώρο. Σε κάθε εποχή αντικατοπτρίζει τις κοινωνικές, τεχνολογικές, οικονομικές και αισθητικές παραμέτρους, τους προβληματισμούς, την αλλαγή στις κοινωνικές δομές, τα επιτεύγματα και τελικά τον τρόπο ανάπτυξης και εξέλιξης της κοινωνίας. Η Αρχιτεκτονική είναι η σκηνή στην οποία εξελίσσεται η ζωή των ανθρώπων, το πλαίσιο δράσης και αναπαράστασης της που εξυπηρετεί τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους, διαμορφώνοντας το καθημερινό περιβάλλον διαβίωσης τους, στεγάζοντας τις ιδιωτικές και δημόσιες στιγμές τους. Είναι μια δραστηριότητα ολιστική που κινείται μεταξύ τέχνης και τεχνικής, θεωρίας και πράξης και αποτελεί παραδειγματική δραστηριότητα διαχείρισης σχέσεων. Από κοινού πολίτες, αρχιτέκτονες, πολιτεία καλούνται να συνεργασθούν, να συμπράξουν για να διαμορφώσουν και να βελτιώσουν λειτουργικά και αισθητικά το δομημένο περιβάλλον της ζωής τους. Επιπλέον, η αρχιτεκτονική διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στον προγραμματισμό για το μέλλον, τη διατήρηση της πληθυσμιακής ανάπτυξης και την αντιμετώπιση κρίσιμων κοινωνικών προβλημάτων.
Οι εκδηλώσεις για την Παγκόσμια Ημέρα Αρχιτεκτονικής διοργανώνονται κάθε χρόνο σε διάφορες τοποθεσίες, φέρνοντας σε επαφή αρχιτέκτονες, μηχανικούς, σχεδιαστές και προγραμματιστές για να παρουσιάσουν το έργο τους, να συζητήσουν μελλοντικά έργα και τρέχοντα ζητήματα και να σχεδιάσουν νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Για όσους δεν εργάζονται στον τομέα της αρχιτεκτονικής, είναι μία ευκαιρία να αφιερώσουν λίγο χρόνο για να εκτιμήσουν τα αρχιτεκτονικά έργα, που συνήθως θεωρούνται δεδομένα στην καθημερινότητα μας.
Επιλέγοντας ένα διαφορετικό θέμα για προβληματισμό κάθε χρόνο, η Παγκόσμια Ημέρα Αρχιτεκτονικής επιδιώκει να προσελκύσει την προσοχή των επαγγελματιών και του κοινού σε θέματα που αφορούν τις πόλεις και τη στέγαση. Για το 2018 επιλέχθηκε το θέμα «Αρχιτεκτονική … για έναν Καλύτερο Κόσμο». Η UIA προσκαλεί τα Τμήματα των Μελών της σε όλο τον κόσμο, να διοργανώσουν εκδηλώσεις και δράσεις γύρω από το παραπάνω θέμα για την προώθηση της αρχιτεκτονικής στη δημόσια σφαίρα.
Σύμφωνα με δήλωση του Προέδρου της UIA, Thomas Vonier:
«Η αρχιτεκτονική μπορεί να βοηθήσει τον πλανήτη μας να αντιμετωπίσει δύο από τα σοβαρότερα προβλήματα του – την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και τις όλο και μεγαλύτερες ανθρώπινες ανάγκες. Οι αρχιτέκτονες μπορούν να βοηθήσουν στην ανατροπή των μοντέλων που καταστρέφουν την κληρονομιά, υποβαθμίζουν τους οικοτόπους, σπαταλούν πόρους και διαιωνίζουν τις κοινωνικές ανισορροπίες.
Η αρχιτεκτονική μπορεί να κάνει τον κόσμο μας καλύτερο, για όλους τους ανθρώπους. Μέσα από το σχεδιασμό, μπορούμε να βοηθήσουμε να σταματήσει η καταστροφή των φυσικών τοπίων και της πολύτιμης γεωργικής γης. Μέσα από το σχεδιασμό, μπορούμε να βοηθήσουμε στην αντιμετώπιση των σε παγκόσμια κλίμακα τεράστιων ανθρώπινων αναγκών, σε μεγάλο βαθμό συγκεντρωμένων στις μεγαλύτερες πόλεις μας.
Οι αρχιτέκτονες του κόσμου – που τώρα αριθμούν περίπου 3,2 εκατομμύρια – συμμερίζονται την δέσμευση να παρέχουν βασικές υπηρεσίες σε όλους τους ανθρώπους, να κάνουν τις πόλεις μας καθαρότερες και ισχυρότερες, να βοηθήσουν ανθρώπους σε ανάγκη και να παρέχουν ασφαλέστερους, πιο προσιτούς δημόσιους χώρους.
Γνωρίζουμε τη δύναμη της αρχιτεκτονικής, και θα την μοιραστούμε … για όλους, για έναν καλύτερο κόσμο. Εκ μέρους του Προεδρείου της UIA, του Συμβουλίου της UIA και των Τμημάτων των Μελών μας σε ολόκληρο τον κόσμο, παρακαλώ ελάτε μαζί μας.»
Φέτος, για πρώτη φορά, η UIA διεξήγαγε διεθνή διαγωνισμό για την σχεδίαση της αφίσας της Παγκόσμιας Ημέρας Αρχιτεκτονικής 2018. Υποβλήθηκαν εκατοντάδες συμμετοχές, από τις οποίες η διακεκριμένη διεθνής κριτική επιτροπή που αποτελούνταν από τους παγκοσμίως γνωστούς σχεδιαστές Michael Bierut (ΗΠΑ), Trix Barmettler (Ελβετία) και Sulki and Min (Κορέα), επέλεξε τους νικητές Ana Rute Costa και Rúben Ferreira Duarte από την Πορτογαλία.
Το ΤΕΕ/ΤΚΜ έχει πραγματοποιήσει πλήθος δράσεων για την προβολή της Παγκόσμιας Ημέρας Αρχιτεκτονικής, μεταξύ των οποίων και Διαγωνισμό Αφίσας με θέμα «Αρχιτεκτονική και Ανθρώπινα Δικαιώματα» το 2011, ενώ συνεργάστηκε επιτυχώς με το Ελληνικό Τμήμα της UIA για την συνδιοργάνωση εκδηλώσεων, όπως ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός ιδεών με θέμα «οι Αρχιτέκτονες αλλάζουν την πόλη» το 2012, καθώς και μιας σειράς εκδηλώσεων με κεντρικό θέμα «Healthy Cities, Happy Cities», το 2014.
Για το ΤΕΕ/ΤΚΜ η Αρχιτεκτονική υπήρξε πάντοτε και εξακολουθεί να είναι ένας από τους σημαντικότερους τομείς ενδιαφέροντος και δραστηριοποίησης, καθώς αναγνωρίζεται η σημασία της, τόσο ως διαδικασίας παραγωγής του κτισμένου περιβάλλοντος, όσο και ως μόνιμης δράσης που επηρεάζει την καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Η βελτίωση του δομημένου περιβάλλοντος αποτελεί σήμερα μια καθημερινή πρόκληση και τίποτε πλέον δεν μπορεί να δικαιολογήσει την όποια απροθυμία στην ταυτόχρονη προώθηση καλύτερης δόμησης και καλύτερης αρχιτεκτονικής.
Η αρχιτεκτονική μπορεί να συμβολίσει και να πραγματώσει μερικές από τις πλέον ουσιαστικές πτυχές της ζωής όπως είναι ο πολιτισμός, η λειτουργικότητα, το περιβάλλον, η αισθητική, η συνοχή σ’ ένα κατακερματισμένο δομημένο περιβάλλον. Η καλή αρχιτεκτονική λειτουργεί ταυτόχρονα, σε πολλά από τα παραπάνω επίπεδα. Δεν είναι απλώς θέμα αισθητικής, επιλογής τεχνικών εφαρμογών, διαχείρισης οικονομικών πόρων. Είναι ανάγκη να προσφερθεί, στον πολίτη, περιβάλλον ικανοποιητικό για ποιοτική διαβίωση και αυτό δεν μπορεί να συμβεί χωρίς την Αρχιτεκτονική.
Πάγια θέση του ΤΕΕ/ΤΚΜ είναι ότι η υποστήριξη του ρόλου των αρχιτεκτόνων, η ενίσχυση του θεσμού των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών και η προσεκτική εφαρμογή των μελετών είναι στοιχεία απαραίτητα για την διασφάλιση της καλής αρχιτεκτονικής, η οποία παίζει κινητήριο ρόλο στην αναδιοργάνωση και αναβάθμιση των πόλεων και σε συνεργασία με την πολιτική μπορεί να παράγει έργο εμβληματικό για την κάθε πόλη.