Η φετινή 5η Ιουνίου, ως Παγκόσμια Ημέρα του Περιβάλλοντος, είναι αφιερωμένη στην βιοποικιλότητα, που σαν όρος, δεν είναι τίποτα άλλο από την επιστημονική σύνοψη των συστατικών της Φύσης.
Ένα άθροισμα έμβιων συστατικών και συνθέσεων, που ξεκινά από τα θεμέλια της γενετικής, περνά στις κατηγορίες των ζωντανών οργανισμών και ολοκληρώνεται με τα οικοσυστήματα, αποτυπώνοντας την ποικιλομορφία των ειδών και τον τρόπων ή της μορφής των τόπων συνύπαρξης διαφόρων εξ`αυτών: από τους μύκητες και τα βακτήρια, μέχρι τα φυτά, τα ζώα και τον ίδιο τον άνθρωπο, που δυστυχώς αποτελεί σε μεγάλο βαθμό έναν βασικό παράγοντα απειλής της βιοποικιλότητας.
Τα τελευταία 50 χρόνια, ο ανθρώπινος πληθυσμός διπλασιάστηκε, η παγκόσμια οικονομία έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί και το παγκόσμιο εμπόριο έχει αυξηθεί περίπου δέκα φορές.
Επιστήμονες εκτιμούν πως θα χρειαζόταν ένας δεύτερος πλανήτης Γη (χωρίς κατοίκους όμως) για να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις που έχουν οι άνθρωποι από τη φύση.
Βλέπετε, η βιοποικιλότητα περιγράφει την ποικιλία των 8 εκατομμυρίων γνωστών ειδών φυτών και ζώων στον πλανήτη, των οικοσυστημάτων που τα φιλοξενούν και της γενετικής ποικιλομορφίας μεταξύ τους. Η βιοποικιλότητα των οικοσυστημάτων δημιουργεί έναν πολύπλοκο ιστό αλληλεπιδράσεων που διατηρούν το σύνολο. Η μείωση της βιοποικιλότητας αποσπά νήματα από τον Ιστό και απειλεί να ολόκληρο το σύστημα που μας υποστηρίζει, όπως και το υπόλοιπο της ζωής στον πλανήτη μας.
Σήμερα, είδη άγριας ζωής εξαφανίζονται δεκάδες έως εκατοντάδες φορές πιο γρήγορα, από ό, τι τα τελευταία 10 εκατομμύρια χρόνια. Μέχρι το 2030, ο κόσμος μπορεί να έχει χάσει ένα στα τέσσερα γνωστά είδη. Οι επιστήμονες κάνουν λόγο για το έκτο extinction event στην παγκόσμια ιστορία.
Το πιο πρόσφατο και πιο γνωστό extinction event ήταν το τέλος της Κρητιδικής περιόδου. Εκείνη την εποχή, το 66% των ειδών του κόσμου – συμπεριλαμβανομένων των δεινοσαύρων – πέθανε. Αλλά δεν ήταν το πιο σοβαρό. Η περίοδος Permian έληξε πριν από 251 εκατομμύρια χρόνια, όταν το 96 τοις εκατό των ειδών του κόσμου πέθανε, σχεδόν τελειώνει τη ζωή στη Γη.
Οι ακριβείς αιτίες των προηγούμενων «γεγονότων εξαφάνισης» δεν είναι πλήρως κατανοητές, αλλά όλες συνέβησαν σε περιόδους ταχείας αλλαγής του κλίματος. Με τα τρέχοντα ποσοστά εξαφάνισης ειδών, το έκτο γεγονός είναι στο δρόμο για να είναι πιο σοβαρό από αυτό που εξάλειψε τους δεινόσαυρους.
Η εμφάνιση του COVID-19 υπογράμμισε το γεγονός ότι, όταν καταστρέφουμε τη βιοποικιλότητα, καταστρέφουμε το σύστημα που υποστηρίζει την ανθρώπινη ζωή. Αναστατώνοντας την ευαίσθητη ισορροπία της φύσης, δημιουργούμε συνθήκες για εξάπλωση των παθογόνων οργανισμών συμπεριλαμβανομένων των κορωνοϊών.
Μετά τις αποφάσεις που έλαβαν τα κράτη μέλη του ΟΗΕ στη σύμβαση για τη βιολογική βιοποικιλότητα, το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) και οι εταίροι του ξεκινούν τη δεκαετία 2021-2030 με σκοπό την αποκατάσταση του οικοσυστήματος , μια παγκόσμια πρωτοβουλία για την αποκατάσταση της σχέσης μεταξύ ανθρώπων και φύσης. Οι στόχοι όμως δεν σταματούν εκεί. Το UNEP συνεργάζεται επίσης με τους παγκόσμιους ηγέτες των κυβερνήσεων για την ανάπτυξη ενός νέου και φιλόδοξου παγκόσμιου πλαισίου για τη Βιοποικιλότητα μετά το 2020, με απώτερο καταληκτικό στόχο το 2050, την υλοποίηση του μεγάλου οράματος για μια καλύτερη διαβίωση των ανθρώπων στον πλανήτη.