Πηγή φωτογραφίας: pixabay.com
Η ρύπανση του περιβάλλοντος από τα πλαστικά γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη, γεγονός που αποτέλεσε και το φετινό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος.
Όμως υπάρχουν ερευνητικές ομάδες, σε διάφορα μέρη του κόσμου, οι οποίες έχουν αφοσιωθεί στην εύρεση μίας λύσης στο προβλήματος της ρύπανσης – κάτι που μπορούμε να το ονομάσουμε και κρίση με τον ρυθμό που μεγαλώνει.
Ανάμεσα σε αυτές τις προσπάθειες, μία ομάδα ερευνητών μελετά τα βακτήρια που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα και …«τρώνε» το πλαστικό. Εκτιμούν ότι με μερικές αλλαγές, μπορούν να μεταμορφωθούν σε λύση του προβλήματος.
Η διαδικασία για την «κατανάλωση» του πλαστικού παίρνει μερικές μόνο ημέρες, αντίθετα με τους αιώνες που απαιτούνται για λιώσει με φυσικό τρόπο μέσα στον ωκεανό.
Πως έγινε η ανακάλυψη; Οι επιστήμονες μελετούσαν το 2016 την δομή ενός βακτηρίου που είχε βρεθεί σε ένα κάδο απορριμάτων στην Ιαπωνία.
Η φυσική του εξέλιξη ήταν να φτάσει στο σημείο να “τρώει” το πλαστικό, με την βοήθεια ενός ενζύμου που παρήγαγε. Μελέτησαν το βακτήριο και το ένζυμο με την βοήθεια του Diamond Light Source, που βρίσκεται κοντά στην Οξφόρδη, και εκπέμπει μία δέσμη ακτίνων Χ που είναι 10 δισεκατομμύρια φορές πιο έντονη και από τον Ήλιο, και μπορεί να αποκαλύψει τα μεμονωμένα άτομα.
Αρχικά το ένζυμο φαινόταν παρόμοιο με αυτά που έχουν αναπτύξει διάφορα είδη βακτηρίων για την αποδόμηση του Cutin, ενός φυσικού πολυμερούς που χρησιμοποιούν τα φυτά σαν προστατευτικό κάλυμμα. Τώρα όμως αποκάλυψαν την δομή του συγκεκριμένου ενζύμου.
Μετά από μερικές λεπτές κινήσεις, η ερευνητική ομάδα βελτίωσε την ικανότητα του βακτηρίου να τρώει PET (Polyethylene terephthalate), το είδος του πλαστικού που χρησιμοποιείται στα μπουκάλια νερού (ή άλλων ροφημάτων – ποτών).
Ο καθηγητής John McGeehan στην συνέντευξη που έδωσε στο Guardian, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας και βρίσκεται στο University of Portsmouth, ανέφερε ότι η ανακάλυψη ήταν “ένα μικρό σοκ”, αλλά μπορεί να έχει σοβαρό αντίκτυπο στο παγκόσμιο πρόβλημα με το πλαστικό.
Τα μπουκάλια από PET, τα οποία μπορούμε μέχρι τώρα μόνο να τα ανακυκλώσουμε και να τα μετατρέψουμε σε ίνες για ρούχα και χαλιά. Το μεταλλαγμένο ένζυμο όμως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να μετατρέψει το πλαστικό στα αρχικά του συστατικά. Όπως ανέφερε, “κάτι τέτοιο σημαίνει ότι δεν θα χρειαστεί να εξορύξουμε άλλο πετρέλαιο, και θεμελιωδώς, θα πρέπει να μειώσει την ποσότητα του πλαστικού που βρίσκεται στο περιβάλλον”.
Μέχρι τώρα έχουμε δει να γίνονται μεγάλες βελτιώσεις σε βιομηχανικά ένζυμα, που χρησιμοποιούνται σε απορρυπαντικά και βιοκαύσιμα. Έχουν καταφέρει να γίνουν έως και 1.000 φορές πιο γρήγορα μέσα σε λίγα μόνο χρόνια.
Ο McGeehan πιστεύει ότι κάτι αντίστοιχο μπορεί να συμβεί και για το νέο ένζυμο. “Μας δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε όλη την τεχνολογία που χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη άλλων ενζύμων εδώ και πολλά χρόνια και να δημιουργήσουμε ένα πολύ γρήγορο ένζυμο.”
Μία πιθανή βελτίωση που ερευνάται, είναι η μεταμόσχευση του μεταλλαγμένου ενζύμου σε ένα ακραιόφιλο βακτήριο που θα μπορεί να επιβιώσει σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 70 βαθμών Κελσίου, ένα σημείο όπου το PET αλλάζει από την στερεή-”γυαλιστερή” του μορφή σε μία πιο ιξώδη κατάσταση (“ρευστή” – viscous), που το κάνει να αποικοδομηθεί από 10 έως 100 φορές πιο γρήγορα.
Σύμφωνα με την ομάδα, στις πιθανές μελλοντικές χρήσεις του ενζύμου συμπεριλαμβάνεται και τον ψεκασμό του πάνω στους τεράστιους όγκους πλαστικού που υπάρχουν στους ωκεανούς.