H υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη υπέγραψε τη σχετική υπουργική απόφαση που δίνει το πράσινο φως για τις εργασίες στον σταθμό “Βενιζέλου” του Μετρό, με απόσπαση κι επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων.
Στις 4 Μαρτίου απεγκλωβίστηκε η υπόθεση του σταθμού “Βενιζέλου” στο Μετρό της Θεσσαλονίκης με την απόφαση για απόσπαση των αρχαιοτήτων σε πρώτο στάδιο προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες ολοκλήρωσης του σταθμού.
Θυμίζουμε την μακρόχρονη ενασχόληση του ΤΕΕ/ΤΚΜ με το θέμα, με την υποβολή ολοκληρωμένης πρότασης ήδη από το 2013, τόσο για το τεχνικό σκέλος (ΕΔΩ) όσο και για την περιοχή (ΕΔΩ) , που αν είχε εφαρμοστεί, ίσως θα είχε κερδίσει η πόλη περίπου επτά χρόνια.
Υπενθυμίζεται ακόμη, ότι στις 19 Δεκεμβρίου, μετά από σχεδόν 14 ώρες συνεδρίασης το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο αποφάσισε να γίνει η απόσπαση των αρχαιοτήτων και η επιστροφή του 92% αυτών. Αναλυτικά η υπουργική απόφαση με όλα τα προβλεπόμενα βήματα έχει ως εξής:
Εγκρίνεται η μελέτη κατασκευής του Σταθμού “Βενιζέλου”, αναπόσπαστου μέρους του έργου υποδομής (Μετρό Θεσσαλονίκης), την οποία υπέβαλε η “Αττικό Μετρό ΑΕ”, με την προσωρινή απόσπαση των αρχαιοτήτων, πριν από την έναρξη των εργασιών κατασκευής και την επανατοποθέτηση κάθε μιας από αυτές στην αυτή θέση, κατά ποσοστό 92%, μετά τη λήξη των εργασιών, συνεπώς τη διατήρησή τους στο περιβάλλον όπου βρέθηκαν, διότι έτσι επιτυγχάνεται ο μέγιστος δυνατός συνδυασμός της προστασίας και ανάδειξής τους με την ανάγκη έγκαιρης και ασφαλούς ολοκλήρωσης του προαναφερόμενου έργου υποδομής, χωρίς διακινδύνευση της ασφάλειας εργαζομένων και αρχαιοτήτων, καθώς και της επιβάρυνσης των εθνικών πόρων.
Οι όροι που απαιτούνται για να εφαρμοστεί η απόφαση
1. Η επίσημη έναρξη λειτουργίας του σταθμού Βενιζέλου δεν θα ξεκινήσει εάν δεν έχουν επανατοποθετηθεί στη θέση τους, στο επίπεδο -1 του Σταθμού, οι προσωρινώς απομακρυνθείσες αρχαιότητες.
2. Να κατατεθεί οριστική μελέτη εφαρμογής για την απόσπαση και την επανατοποθέτηση στην αυτή θέση των αρχαιοτήτων, η οποία θα εκπονηθεί βάσει τρισδιάστατης αποτύπωσης, προκειμένου να εισαχθεί στο ΚΑΣ για την κατά Νόμο γνωμοδότηση.
3. Να κατατεθεί, πριν την επανατοποθέτηση στην αυτή θέση, οριστική μελέτη προστασίας, στερέωσης και ανάδειξης των αρχαιοτήτων. Να μην κατασκευαστεί ο διάδρομος θέασης στο μεσοπάτωμα, στο μέσο του αρχαιολογικού χώρου, έτσι ώστε να μην δεσπόζει αυτού, αλλά να παρέχεται η ευχέρεια συνολικής θέασης του χώρου,με την μετακίνησή του δυτικότερα, προκειμένου να χρησιμοποιείται προεχόντως για τον σκοπό αυτό και όχι ως υπόγεια διάβαση.
4.Να κατατεθεί συνολική πρόταση φωτισμού ανάδειξης των αρχαιοτήτων στις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ, προκειμένου να εισαχθεί στο ΚΑΣ για την κατά Νόμο γνωμοδότηση.
5. Οι νέοι αποκτώμενοι χώροι της επιφάνειας του μεσοπατώματος (440 τ.μ.), καθώς και οι χώροι εμβαδού 150 τ.μ. στο επίπεδο -1 της νότιας πρόσβασης και 80 τ.μ. στο επίπεδο -2, να αποδοθούν σε αρχαιολογική χρήση, όπως ανάδειξη των αρχαιοτήτων που θα ανευρεθούν κατά τη συνέχιση της αρχαιολογικής έρευνας στα υποκείμενα στρώματα ή άλλους εκθεσιακούς σκοπούς.Οι εργασίες απόσπασης και επανατοποθέτησης να γίνουν υπό την εποπτεία της αρμόδιας ΕΦΑ Πόλης Θεσσαλονίκης.
7. Μετά το πέρας εργασιών απόσπασης και αποθήκευσης των αρχαιοτήτων,που θα έχουν αποσπαστεί προσωρινά, να συνεχιστεί από την ΕΦΑ Πόλης Θεσσαλονίκης η αρχαιολογική έρευνα στα υποκείμενα στρώματα, για τη διερεύνηση των παλαιότερων αρχαιολογικών φάσεων.
8.Οι αρχαιότητες,που θα αποσπαστούν προσωρινά, να αποθηκευθούν μέχρι την οριστική επανατοποθέτησή τους, με δαπάνες της “Αττικό Μετρό Α.Ε.”, σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο, κατόπιν συνεννόησης με τις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ.
Αντιδράσεις του Συλλόγου Αρχαιολόγων
Ανακοίνωση εξέδωσε ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων προειδοποιώντας ότι θα προβεί σε ενέργειες για να μην υλοποιηθεί η απόφαση. Αναφέρει μεταξύ άλλων «Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων πιστός πάντα στη νομοθεσία για την προστασία των αρχαιοτήτων, στην επιστημονική δεοντολογία και πρακτική, καθώς και στις πάγιες αποφάσεις του, βασισμένες σε ακλόνητα επιχειρήματα που ανέπτυξε διεξοδικά και με σαφήνεια, θα προχωρήσει με κάθε πρόσφορο μέσον στον αγώνα για την ανατροπή της Απόφασης και μαζί με τη διεθνή επιστημονική κοινότητα καλεί τους εργαζόμενους του ΥΠ.ΠΟ.Α. και την ελληνική κοινωνία να σταθεί στο πλευρό του».