Η δημιουργία Ηλεκτρονικού Φακέλου Μεταβίβασης Ακινήτων, έρχεται να αντικαταστήσει τον κλασσικό… “μαραθώνιο” συλλογής δικαιοληγητικών και να βάλει τέλος στην ταλαιπωρία των φορολογουμένων που επιθυμούν να αγοράσουν ή να πωλήσουν ακίνητα.
Σε συνδυασμό με την ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων φόρου μεταβίβασης, γονικών παροχών και δωρεών στην πλατφόρμα myProperty της ΑΑΔΕ, οι διαδικασίες αυτές θα ολοκληρώνονται σε συντομότερο χρονικό διάστημα. Το έργο εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης με απόφαση που υπέγραψε ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, στην οποία αναφέρεται ότι στόχος είναι η πλήρης ηλεκτρονικοποίηση της διαδικασίας για τη μεταβίβαση ακινήτων.
Ειδικότερα, το έργο προβλέπει την ανάπτυξη μιας διαδικτυακής πλατφόρμας διαχείρισης του ενιαίου ηλεκτρονικού φακέλου μεταβίβασης ακινήτων, ο οποίος θα διασφαλίσει την ταχύτερη και ασφαλέστερη διεκπεραίωση των υποθέσεων μεταβίβασης ακινήτων με πλήρη ηλεκτρονικό τρόπο.
Σήμερα η Ελλάδα είναι ουραγός στην παγκόσμια κατάταξη στις μεταβιβάσεις ακινήτων, καθώς ο όγκος της γραφειοκρατίας που ζητείται για να πουληθεί, π.χ., ένα διαμέρισμα είναι μεγαλύτερος από ό,τι σε χώρες όπως οι Νήσοι του Σολομώντα, η Ουγκάντα, η Ζιμπάμπουε, η Γκάνα, η Καμπότζη και η Σομαλία. Πρόκειται για μια κατάσταση η οποία χρόνο με τον χρόνο επιδεινώνεται, καθώς προστίθενται νέα έγγραφα και δικαιολογητικά. Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για την ευκολία του επιχειρείν, η Ελλάδα βρίσκεται στην 156η θέση μεταξύ 190 χωρών, καθώς εξακολουθεί να απαιτείται η συγκέντρωση 11 διαφορετικών εγγράφων και πιστοποιητικών για την αγοραπωλησία ενός ακινήτου.
Σήμερα οι ενδιαφερόμενοι χρειάζονται 26 εργάσιμες ημέρες για να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, επίδοση που είναι χειρότερη μεταξύ των χωρών-μελών της Ε.Ε. Στη Νορβηγία απαιτείται μία διαδικασία και τρεις ημέρες, στην Πορτογαλία μία διαδικασία και 10 εργάσιμες και στην Ολλανδία πέντε έγγραφα και 2,5 εργάσιμες ημέρες. Κατά μέσον όρο, μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ απαιτούνται 4,7 έγγραφα και 23,6 ημέρες για την ολοκλήρωση μιας μεταβίβασης.
Σημειώνεται ότι για την αγοραπωλησία ενός ακινήτου τα τελευταία χρόνια έχουν προστεθεί έγγραφα όπως η βεβαίωση πληρωμής ΕΝΦΙΑ, το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης, το πιστοποιητικό ότι το ακίνητο δεν φέρει πολεοδομικές παραβάσεις.
Ο “Ηλεκτρονικός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτου” θα ενεργοποιηθεί έως το τέλος του 2023 και θα συνοδεύεται με τις εξής δράσεις:
– Διασύνδεση του συστήματος e-Άδειες με άλλα συστήματα (ΕΦΚΑ, Πυροσβεστική Υπηρεσία, ΔΕΔΔΗΕ, Δασική Υπηρεσία και ΔΕΣΦΑ).
– Ψηφιοποίηση των διαδικασιών επιθεώρησης της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.
– Κατάργηση της κοινοποίησης της επιφάνειας του κτιρίου στον ΔΕΔΔΗΕ και ολοκλήρωση της ενοποίησης του συστήματος δήλωσης τετραγωνικών μέτρων στους δήμους.
– Θέσπιση νομοθεσίας για τη δημιουργία πλαισίου ασφαλών συναλλαγών σε κινητά περιουσιακά στοιχεία.
– Λειτουργία της πλατφόρμας για την απόκτηση άδειας κατασκευής.
– Λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα παρέχει στους αγοραστές τη δυνατότητα εκπλήρωσης όλων των απαιτήσεων για τη μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας στο Διαδίκτυο.
Η πλατφόρμα e-Μεταβίβαση θα στηθεί από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και θα λειτουργεί στην ψηφιακή πύλη του Δημοσίου gov.gr. Μέσω της νέας πλατφόρμας θα συλλέγονται ηλεκτρονικά όλα τα δικαιολογητικά που απαιτούνται στη σύνταξη των συμβολαίων για τις μεταβιβάσεις ακινήτων. Δεκάδες δικαιολογητικά, πιστοποιητικά και έγγραφα που απαιτούνται σήμερα για μια μεταβίβαση ακινήτου από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (ΑΑΔΕ, Κτηματολόγιο, Τεχνικό Επιμελητήριο, ΕΦΚΑ) θα συγκεντρώνονται ηλεκτρονικά και θα καταχωρίζονται στον φάκελο του ακινήτου που πρόκειται να μεταβιβαστεί. Η ηλεκτρονική συλλογή των εγγράφων και πιστοποιητικών θα γίνεται από τον συμβολαιογράφο τον οποίο θα εξουσιοδοτούν οι συμβαλλόμενοι. Μέσω της νέας ηλεκτρονικής εφαρμογής, ο συμβολαιογράφος θα μπορεί:
– Να αιτείται την έκδοση ή την εξαγωγή εγγράφων ή την άντληση πληροφοριών από την ΑΑΔΕ, τον e-ΕΦΚΑ, το Ελληνικό Κτηματολόγιο, το Τεχνικό Επιμελητήριο.
– Να αιτείται τη διόρθωση των ως άνω εγγράφων ή πληροφοριών.
– Να αναρτά έγγραφα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, όπου αυτά δεν είναι δυνατόν να εκδοθούν ή να εξαχθούν ηλεκτρονικά κατά τα ανωτέρω, υπέχοντας ευθύνη ως προς την ακρίβεια και την πληρότητα αυτών.
Ο ηλεκτρονικός φάκελος
1. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα συνδέεται με πληροφοριακά συστήματα φορέων του Δημοσίου, και ιδίως με τα πληροφοριακά συστήματα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), του ΝΠΔΔ “Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας” (ΤΕΕ) και του ΝΠΔΔ “Ελληνικό Κτηματολόγιο”, από τα οποία αντλεί πληροφορίες και έγγραφα.
2. Τα ενδιαφερόμενα μέρη και ο συμβολαιογράφος που συντάσσει τη σχετική πράξη εισέρχονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα κατόπιν αυθεντικοποίησης με τη χρήση των κωδικών της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (Taxisnet) ή με τη χρήση των διαπιστευτηρίων του Μητρώου Συμβολαιογράφων, αντίστοιχα. Κατά την έκταση που αυτό προβλέπεται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, τα ενδιαφερόμενα μέρη και ο συμβολαιογράφος μπορούν, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, να εξουσιοδοτούν αλλήλους για τη διενέργεια των παρεχόμενων από την ηλεκτρονική πλατφόρμα υπηρεσιών και την έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών.