Με ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο του ΥΠΕΝ, ξεκίνησε ο διάλογος επί του σχεδίου νόμου με τίτλο «Πλαίσιο Αναζωογόνησης και Αναπλάσεων Αστικού Χώρου – Βελτίωση και εκσυγχρονισμός των θεσμικών εργαλείων και διαδικασιών για το σχεδιασμό-επανασχεδιασμό και την υλοποίηση ολοκληρωμένων προγραμμάτων ανάπλασης με στόχο την αειφορία και την ανθεκτικότητα των οικισμών».
Ο κ. Σταθάκης σημείωσε ότι οι αστικές αναπλάσεις φιλοδοξούν να δώσουν λύση στα «προβλήματα του δομημένου περιβάλλοντος, που εξ ορισμού αποτελεί πεδίο αντιθέσεων, αλλαγών και ανακατατάξεων».
Σύμφωνα με τον κ. Σταθάκη ο στόχος του συγκεκριμένου νόμου είναι τετραπλός: Συναίνεση των ιδιοκτητών, συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και όλων των εμπλεκομένων φορέων, διασφάλιση πόρων και αυστηρή προτεραιοποίηση των περιοχών παρέμβασης με βάση ορθολογικά κριτήρια.
«Πρόκειται για διαμόρφωση των αξόνων ενός μακρόπνοου σχεδίου διότι και στην πολεοδομία, όπως και στην παιδεία, τα αποτελέσματα των δράσεων δεν είναι άμεσα ορατά, αλλά φαίνονται ύστερα από 30-40 χρόνια», τόνισε από την πλευρά του ο υφυπουργός ΠΕΝ, Γ. Δημαράς, παρουσιάζοντας το σχέδιο νόμου για τις αναπλάσεις του αστικού χώρου.
«Αποτελεί πολεοδομικό παραλογισμό το κέντρο της πόλης να υποβαθμίζεται, να ερημώνεται και να σαπίζει, ενώ έχουμε μια διαρκή μετακίνηση και οικοδομική ανάπτυξη προς τα προάστια. Είναι επιτακτική ανάγκη να αντιστρέψουμε αυτή την κίνηση από τα προάστια προς το κέντρο», είπε ο κ. Δημαράς.
Αναφερόμενος στις απαιτήσεις των διεθνών συμφωνιών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ο υφυπουργός υπενθύμισε ότι «έως το 2050 όλα τα κτίρια θα πρέπει να θερμαίνονται χωρίς καύση πετρελαίου ή φωταερίου, ενώ υπάρχει ανάγκη για αύξηση πρασίνου στις περιοχές που είναι ελάχιστο και στις οποίες το μικροκλίμα το καλοκαίρι είναι αβάσταχτο, για αύξηση των κοινόχρηστων χώρων, για πυκνό δίκτυο πεζόδρομων για άνετες και ασφαλείς μετακινήσεις των πεζών, για πράσινες διαδρομές, που συνδυάζουν το περπάτημα με το πράσινο, για πυκνό δίκτυο ποδηλατοδρόμων για ήπιες και οικονομικές μετακινήσεις φιλικές στο περιβάλλον, για κτίρια που να αντέχουν σε μελλοντικούς μεγάλους σεισμούς και κτίρια με καλή ενεργειακή συμπεριφορά, σύμφωνα με τις νέες συνθήκες και απαιτήσεις των καιρών».
«Δεν υπάρχει άλλος τρόπος λύσης τριών και περισσοτέρων ταυτόχρονα προβλημάτων από ένα μακροχρόνιο πρόγραμμα απόσυρσης κτιρίων και κατεδάφισης μέρους ή ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων. Θα υπάρξει, ούτως ή άλλως, κατεδάφιση παλαιών κτηρίων, που δεν έχουν επάρκεια στατικής αντοχής σύμφωνα με τους κανονισμούς και δεν υπάρχουν άλλοι λόγοι να διατηρηθούν», είπε ο υφυπουργός και πρόσθεσε: «Για να γίνουν τόσο τολμηρές, αλλά αναγκαίες παρεμβάσεις, απαιτείται νέο θεσμικό πλαίσιο, πιθανόν, να απαιτείται και αναθεώρηση κάποιων άρθρων του Συντάγματος. Το πιο δύσκολο είναι το ζήτημα των πολλών μικρών ιδιοκτησιών και των εξ αδιαιρέτου οικοπέδων όπου είναι αδύνατη η κοινή απόφαση για τέτοιες αλλαγές, προκειμένου να γίνει παρέμβαση σε κλίμακα οικοδομικού τετραγώνου».
Για «ανάγκη ανακαίνισης του κτιριακού αποθέματος της χώρας», έκανε λόγο ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γ. Στασινός, σημειώνοντας πως ο πρώτος στόχος μιας τέτοιας δράσης πρέπει να είναι η ενεργειακή αναβάθμιση και εξοικονόμηση, αλλά και η στατική επάρκεια των κτιρίων. «Ωραία είναι τα σχέδια, αλλά είναι εφαρμόσιμα;» αναρωτήθηκε, υπενθυμίζοντας περιπτώσεις κτηρίων που τελούν για χρόνια υπό κατάληψη και για τα οποία δεν έχουν βρεθεί λύσεις. Και πρόσθεσε: «Μιλάμε για κοινόχρηστους χώρους, αλλά πρέπει να δημιουργηθούν και οι κατάλληλοι μηχανισμοί, από τους οποίους θα προκύψουν. Οι αναγκαστικές απαλλοτριώσεις δεν θα οδηγήσουν πουθενά. Έχουμε πικρή πείρα. Το κύριο είναι να δοθούν στην πραγματικότητα πολεοδομικά κίνητρα. Ο επενδυτής πρέπει να έχει κίνητρο, ενδεχομένως με επιπλέον συντελεστή δόμησης. Μπορούμε; Θέλουμε; Ο θεσμός της Τράπεζας Γης πρέπει κάποτε να λειτουργήσει σοβαρά. Πρέπει να είναι μια αγορά δικαιωμάτων. Ηλεκτρονική και διάφανη».