Την αναντιστοιχία μεταξύ έκτασης ζημιών και επιταχύνσεων που καταγράφηκαν, αναδεικνύει η προκαταρκτική έκθεση των ερευνητών του ΙΤΣΑΚ για τους σεισμούς του Αρκαλοχωρίου στην Κρήτη.
Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων επισημαίνονται τα εξής: “Για την εγγύς περιοχή του επικέντρου, όπου βρίσκεται το Αρκαλοχώρι, η εικόνα των βλαβών ιδιαίτερα στα κτήρια οπλισμένου σκυροδέματος δεν φαίνεται να αντιστοιχεί στις ιδιαίτερα υψηλές επιταχύνσεις τόσο σε οριζόντιο άξονα όσο και σε κατακόρυφο. Τα κτήρια με παλιούς κανονισμούς υπέστησαν βλάβες όμως πολύ μικρότερες από το επίπεδο της διέγερσης και την εικόνα βλαβών σε άλλους οικισμούς με πολύ μικρότερες επιταχύνσεις. Η συμβολή στοιχείων πλήρωσης στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα αποθέματα αντοχής έπαιξαν ουσιαστικό ρόλο. Όμως όλα αυτά θα πρέπει να διερευνηθούν λεπτομερώς σε πραγματικές κατασκευές από την επικεντρική περιοχή (ξυλότυπους κλπ) και να διακριβωθεί η ακριβής ανελαστική συμπεριφορά χαρακτηριστικών κατασκευών στους πληγέντες οικισμούς. Επιπροσθέτως, σε επίπεδο πρόληψης, σε αντίστοιχες περιπτώσεις όπου παρατηρείται σεισμική ενεργοποίηση όπως αυτή στην περιοχή Αρκαλοχωρίου‐Καστελίου, θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο για την Πολιτεία η διερεύνηση σεισμικών σεναρίων με σκοπό την εκτίμηση της εδαφικής δόνησης και των συνακόλουθων δευτερογενών φαινομένων γεωκινδύνων στο εγγύς πεδίο του ρήγματος καθώς και η εκτίμηση απωλειών και βλαβών στο δομημένο περιβάλλον (κτήρια, γέφυρες, κρίσιμες υποδομές και δίκτυα κοινής ωφελείας), με στόχο τα αποτελέσματα της σχετικής εφαρμοσμένης έρευνας να συμβάλουν στη λήψη ορθών προληπτικών μέτρων από την Πολιτεία για τη μείωση των συνεπειών ενός ενδεχόμενου ισχυρού σεισμού.”
Στα προκαταρκτικά συμπεράσματα, αναφέρονται επίσης τα εξής: “Από τη σύγκριση των παραμέτρων των σεισμών με αυτές του ρήγματος Καστελίου προκύπτει με αρκετή βεβαιότητα ότι η σεισμική ακολουθία σχετίζεται γενετικά με τη ρηξιγενή ζώνη της περιοχής Αρκαλοχωρίου‐Καστελίου. Με τα μέχρι σήμερα στοιχεία, φαίνεται ότι η ακολουθία παρουσιάζει χαρακτηριστικά ομαλής εξέλιξης.
Κατά τον κύριο σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου αναπτύχθηκαν κορυφαίες τιμές επιτάχυνσης από τις μεγαλύτερες που έχουν μέχρι σήμερα καταγραφεί στην Ελλάδα (της τάξης του 0.6g στις οριζόντιες και 0.8g στην κατακόρυφη διεύθυνση). Σε όρους φασμάτων ελαστικής απόκρισης επιτάχυνσης με θεώρηση 5% απόσβεση, οι απόλυτες φασματικές τιμές τόσο των οριζοντίων όσο και της κατακόρυφης συνιστώσας της σεισμικής κίνησης ήταν κατά πολύ μεγαλύτερες από τις δράσεις σχεδιασμού ακόμα και του πιο σύγχρονου κανονισμού (Ευρωκώδικας 8) για περιόδους μικρότερες από 0.5sec για τις οριζόντιες και 0.25sec για την κατακόρυφη συνιστώσα. Ο βασικός τύπος αστοχίας γεωτεχνικού ενδιαφέροντος στην περιοχή που επισκέφτηκε κλιμάκιο ερευνητών του ΙΤΣΑΚ αφορούσε σε αστοχίες τοίχων αντιστήριξης, οι οποίοι στην πλειονότητά τους ήταν λιθόκτιστοι και αντιστήριζαν φυσικά πρανή για την θεμελίωση κατασκευών. Οι βλάβες στις κατασκευές στην ίδια περιοχή επικεντρώνονται κυρίως στα παραδοσιακά λιθόκτιστα κτήρια κατοικιών χωρίς αντισεισμικές προδιαγραφές. Παρά το γεγονός ότι η αποτύπωση των βλαβών αφορούν το αθροιστικό αποτέλεσμα που επέφεραν οι σεισμοί Μ6.0 της 27ης και Μ5.3 της 28ης Σεπτεμβρίου και ενδεχομένως ο σεισμός Μ4.8 της 24ης Ιουλίου 2021, η εικόνα της κατανομής των βλαβών στους οικισμούς (πλην του Αρκαλοχωρίου) συνάδει και συσχετίζεται με την κατανομή των σεισμικών επιταχύνσεων και μακροσεισμικών εντάσεων των χαρτών αισθητότητας του σεισμού Μ 6.0 της 27ης Σεπτεμβρίου.
Δείτε ολόκληρη την προκαταρκτική έκθεση ΕΔΩ