Μεγαλύτερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο ήταν το ποσοστό της κατανάλωσης ρεύματος στην Ελλάδα το 2021 το οποίο καλύφθηκε από την ηλεκτροπαραγωγή αιολικών πάρκων. Αυτό προκύπτει από την απολογιστική έκθεση της WindEurope για το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με την οποία τα εγχώρια αιολικά πάρκα κάλυψαν το 18% της ζήτησης σε ρεύμα, έναντι 15% που ήταν το αντίστοιχο ποσοστό για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μάλιστα, το σχετικό ποσοστό στη χώρα μας αυξήθηκε κατά 3% από το 2020. Κάτι που η έκθεση αποδίδει στο υψηλό αιολικό δυναμικό που επικράτησε πέρυσι στη νοτιοανατολική Ευρώπη, καθώς και στη δυναμική που έχει αποκτήσει ο κλάδος στη χώρα μας.
Με κριτήριο το «αιολικό μερίδιο», το περασμένο έτος η Ελλάδα κατατάχθηκε στην 5η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην πρώτη θέση βρέθηκε η Δανία, όπου τα αιολικά πάρκα της χώρας κάλυψαν το 44% της τοπικής ηλεκτρικής κατανάλωσης, ενώ ακολούθησαν η Ιρλανδία (31%), η Πορτογαλία (26%), η Ισπανία (24%) και η Γερμανία (23%).
Στη χώρα μας καταγράφηκε η μεγαλύτερη θετική απόκλιση της μέσης ταχύτητας ανέμου στην Ευρώπη σε σύγκριση με την κλιματική τιμή της περιόδου 1991-2020, με την επικράτηση ισχυρών ανέμων αρκετές μέρες του 2021. Σε περιοχές της Βορειοδυτικής και Κεντρικής Ευρώπης σημειώθηκαν μερικές από τις χαμηλότερες ετήσιες μέσες ταχύτητες ανέμου που έχουν καταγραφεί. Αυτό οφείλεται στις ασυνήθιστα υψηλές πιέσεις που επικράτησαν στην Κεντρική και Βορειοδυτική Ευρώπη το μεγαλύτερο μέρος του 2021.
Στην Ευρώπη, την τελευταία δεκαετία σημειώθηκε σταθερή αύξηση της ικανότητας παραγωγής αιολικής ενέργειας καθώς και του μεριδίου της κατανάλωσης ενέργειας που καλύπτεται μέσω αυτής της πηγής ενέργειας. Ως αποτέλεσμα, η χαμηλή ένταση των ανέμων μπορεί να έχει ολοένα και πιο σημαντικές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις.
Κατά τη διάρκεια του 2021, σε τμήματα της Bορειοδυτικής και Kεντρικής Ευρώπης επικράτησαν ταχύτητες ανέμου πολύ κάτω του μέσου όρου, με μεγάλες περιοχές των χωρών που επηρεάστηκαν να καταγράφουν τη χαμηλότερη ή τη δεύτερη χαμηλότερη ετήσια μέση ταχύτητα ανέμου στα χρονικά των καταγραφών από τα μέσα του 20ου αιώνα. Οι μεγαλύτερες αρνητικές αποκλίσεις σημειώθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία κατά την περίοδο από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο 2021.
Η παραγωγή αιολικής ενέργειας είναι εξαιρετικά ευαίσθητη στις διακυμάνσεις της ταχύτητας του ανέμου, καθώς η ισχύς που παράγεται από μια ανεμογεννήτρια είναι ανάλογη με την 3η δύναμη της ταχύτητας του ανέμου (για παράδειγμα, μια μείωση της ταχύτητας του ανέμου κατά 10% οδηγεί σε μείωση της ισχύος κατά 27%). Επιπλέον, απαιτείται μια ελάχιστη ταχύτητα ανέμου για να ξεκινήσουν οι ανεμογεννήτριες να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια.
Στο παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζονται οι ετήσιες ανωμαλίες στον συντελεστή αιολικής δυνατότητας (Capacity Factor- CF) ανά χώρα για το 2021, σε σχέση με την περίοδο αναφοράς 1991–2020 για τη χερσαία παραγωγή αιολικής ενέργειας. Οι ανωμαλίες (αποκλίσεις) εκφράζονται ως ποσοστά του μέσου όρου 1991–2020.
Ο δυνητικός αντίκτυπος των ταχυτήτων ανέμου του 2021 στην εθνική παραγωγή αιολικής ενέργειας στην Ευρώπη αξιολογήθηκε με βάση μοντελοποιημένες εκτιμήσεις του συντελεστή απόδοσης δυναμικότητας (CF) – η αναλογία μεταξύ της μέσης ισχύος που παρέχεται από τις ανεμογεννήτριες και της θεωρητικής μέγιστης ισχύος τους. Αυτές οι εκτιμήσεις του συντελεστή αιολικής δυνατότητας βάσει χωρών είναι ανεξάρτητες από την εγκατεστημένη δυναμικότητα παραγωγής αιολικής ενέργειας, η οποία αυξάνεται σταθερά στην Ευρώπη την τελευταία δεκαετία, και έτσι επιτρέπουν τη σύγκριση των πόρων αιολικής ενέργειας σε μεγάλες χρονικές περιόδους.
Πηγή δεδομένων: C3S/ECMWF.