Ο Πρωτοβάθμιος Προσεισμικός Έλεγχος των κτιρίων”, αποτέλεσε το θέμα του ενημερωτικού σεμιναρίου που πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο του ΤΕΕ/ΤΚΜ την Πέμπτη 27 Ιουνίου 2024.
Η αντισεισμική δόμηση των κτιρίων αποτελεί αναμφισβήτητα τον κύριο και καθοριστικό παράγοντα για την αντιμετώπιση του σεισμικού κινδύνου.
Στη χώρα μας, η οποία παρουσιάζει την υψηλότερη σεισμική επικινδυνότητα στην Ευρώπη, ο σχεδιασμός και η κατασκευή κτιρίων ικανών να δέχονται με ασφάλεια τις σεισμικές καταπονήσεις, αποτελούσε και αποτελεί βασική προτεραιότητα της Πολιτείας.
Στην κατεύθυνση αυτήν τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλά και σημαντικά βήματα, κυρίως με τη θεσμοθέτηση αυστηρών Αντισεισμικών Κανονισμών, που παρέχουν στα σύγχρονα κτίρια υψηλό επίπεδο αντισεισμικής ασφάλειας. Φυσικά δεν έχουμε κανονισμούς μόνο για τα νέα κτίρια αλλά και για την ενίσχυση των υφισταμένων.
Με το δεδομένο όμως ότι ο πρώτος Αντισεισμικός Κανονισμός εφαρμόσθηκε στην Ελλάδα το 1959 και η πρώτη σημαντική βελτίωσή του έγινε το 1985, ενώ το 1995 έγινε ο πρώτος σύγχρονος κανονισμός με τις νέες ζώνες σεισμικής επικινδυνότητας, δημιουργείται εύλογα το ερώτημα για το πόσο ασφαλή μπορεί να είναι τα κτίρια που κατασκευάστηκαν πριν το 1959 ή ακόμα και πριν το 1985.
Είναι προφανές ότι η χρονική περίοδος που μελετήθηκε και κατασκευάστηκε ένα κτίριο, μολονότι αποτελεί κρίσιμο στοιχείο (γιατί παραπέμπει άμεσα στον ισχύοντα τότε αντισεισμικό κανονισμό, στην ποιότητα των υλικών και στην τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε), δεν αρκεί για την εκτίμηση της αντισεισμικής του επάρκειας .
Το ερώτημα αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία όταν αφορά κτίρια συνάθροισης κοινού ή κρίσιμων λειτουργιών, όπως κατά κανόνα είναι τα κτίρια Δημόσιας και κοινωφελούς χρήσης, και κυρίως τα νοσοκομεία, σχολεία, κτίρια διοίκησης, τηλεπικοινωνίας, παραγωγής και μεταφοράς ενέργειας, πυροσβεστικοί σταθμοί, κ.ά.
Θέλοντας να καλύψει την ανάγκη απογραφής και ιεραρχικής αποτίμησης των υφιστάμενων κτιρίων, ως προς τη σεισμική τους ικανότητα, ιδιαίτερα σε κτίρια συνάθροισης κοινού ή κρίσιμων λειτουργιών, ο ΟΑΣΠ διαμόρφωσε πλαίσιο αναφοράς για Προσεισμικό Έλεγχο υφιστάμενων κτιρίων, το οποίο περιλαμβάνει τρία στάδια:
1. Πρωτοβάθμιο Προσεισμικό Έλεγχο (Ταχύς Οπτικός – Μακροσκοπικός έλεγχος, εφαρμόζεται απλοποιημένη μέθοδος)
2. Δευτεροβάθμιο Προσεισμικό Έλεγχο (Προσεγγιστική Αποτίμηση της σεισμικής ικανότητας βάσει απλοποιημένων υπολογισμών και μη καταστροφικών ελέγχων),
3. Τριτοβάθμιο Προσεισμικό Έλεγχο (Αναλυτική Αποτίμηση της σεισμικής ικανότητας σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς αποτίμησης και επεμβάσεων (EC8 – 3 / ΚΑΝΕΠΕ- 3η Αναθεώρηση ΦΕΚ 3197,Τεύχος Β/21-06-2022/ ΚΑΔΕΤ Σχέδιο – Σεπτέμβριος 2022).
Σε ό,τι αφορά το πρώτο στάδιο της παραπάνω διαδικασίας, δηλ. τον Πρωτοβάθμιο Προσεισμικό Έλεγχο κτιρίων, διεξήχθη Ενημερωτική Εκδήλωση, στο πλαίσιο ενημέρωσης των συναδέλφων τόσο των εγγεγραμμένων στο Μητρώο Προσεισμικού Ελέγχου, όσο και άλλων που έχουν την πρόθεση να ενταχθούν σε αυτό ή και απλώς να ενημερωθούν σχετικά με τη σημαντική αυτή προσπάθεια.
Η Εκδήλωση διοργανώθηκε από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας σε συνεργασία με τον Οργανισμό Αντισεισμικού Σχεδιασμού και τον Σύλλογο Πολιτικών Μηχανικών και υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του Έργου: «Πρωτοβάθμιος Προσεισμικός Έλεγχος Δημόσιων Κτιρίων – ID 16983», στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU. Στις οργανωτικές διαδικασίες εκ μέρους του ΤΕΕ/ΤΚΜ, συμμετείχε και η Διαρκής Ομάδα Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών του ΤΕΕ/ΤΚΜ.
Στην εκδήλωση απηύθυναν χαιρετισμό ο Αντιπεριφερειάρχης Υποδομών & Δικτύων Πάρις Μπίλλιας, ο Πρόεδρος της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ/ΤΚΜ Ηλίας Περτζινίδης, ο Γεν. Διευθυντής του ΟΑΣΠ Βασίλης Μώκος και ο Λευτέρης Αβραμίδης, Μέλος ΔΣ του ΣΠΜΕ.
Ο Αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Πάρις Μπίλλιας χαρακτήρισε σημαντική την πρωτοβουλία του «Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου Δημόσιων Κτιρίων» τονίζοντας ότι το ΤΕΕ θα πρέπει να εξασφαλίσει τους πόρους ώστε να υπάρξουν βελτιώσεις στο γηρασμένο κτηριακό απόθεμα της χώρας μας.
Ο Πρόεδρος της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ/ΤΚΜ, Ηλίας Περτζινίδης υπογράμμισε ότι το ΤΕΕ για πολλά χρόνια ζητούσε να γίνει προσεισμικός έλεγχος στα δημόσια κτίρια. «Είναι μία πρωτοβουλία για την οποία αξίζουν πολλά συγχαρητήρια και στον ΟΑΣΠ και στο ΤΕΕ και στον Πρόεδρο μας, τον Γιώργο Στασινό. Βέβαια, το ΤΕΕ/ΤΚΜ εδώ και χρόνια φώναζε για το θέμα αυτό. Δεν πειράζει, κάλλιο αργά παρά ποτέ. Ας προχωρήσει το πρόγραμμα να δούμε που βρισκόμαστε για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε κατάσταση προκύψει από την καταγραφή των κτιρίων μας», τόνισε ο κ. Περτζινίδης.
“Τα κτίρια στη χώρα μας γενικά έχουν επιδείξει καλή συμπεριφορά ακόμα και οι κατασκευές με παλιότερους κανονισμούς ακόμα και τα κτίρια χωρίς αντισεισμικούς κανονισμούς. Περίπου το 78% των κτιρίων μας κατασκευάστηκε πριν το 1985. Μέσω του προσεισμικού προσπαθούμε να μειώσουμε τη σεισμική διακινδύνευση , η οποία εξαρτάται από διάφορες παραμέτρους κυρίως από τον κίνδυνο και την τρωτότητα . Δεν μπορούμε να μειώσουμε τον σεισμικό κίνδυνο , μπορούμε όμως να τον εκτιμήσουμε καλύτερα και μπορούμε να άρουμε την τρωτότητα ” επισήμανε ο Γεν. Διευθυντής του ΟΑΣΠ Βασίλης Μώκος.
Από την πλευρά του ο Λευτέρης Αβραμίδης, Μέλος ΔΣ ΣΠΜΕ σημείωσε ότι ο προσεισμικός έλεγχος των κτιρίων πρέπει να συνεχιστεί και να μη μείνει στα χαρτιά όπως συνέβη για δεκαετίες. «Έχουν περάσει πολλά χρόνια από την αρχική τους κατασκευή, υπάρχει πλούτος κτιριακός και υποδομών που πρέπει να ελεγχθεί και πολλές φορές να ενισχυθεί ώστε να εξασφαλιστεί και η ανάπτυξη. Οι πολιτικοί μηχανικοί σχεδιάσαμε, μελετήσαμε και κατασκευάσαμε τις υποδομές και τώρα καλούμαστε να τις ελέγξουμε και να τις συντηρήσουμε» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Αβραμίδης.
Έλαβαν χώρα οι εισηγήσεις:
- «Ελλάδα 2.0 – Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας -Ελλάδα 2.0 – Ένταξη των Πρωτοβάθμιων Προσεισμικών Ελέγχων στο “Ελλάδα 2.0», από τον κ. Ν. Παναγιωτόπουλο – Προϊστάμενο Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης Έργων Επιστημονικών & Επαγγελματικών Θεμάτων ΤΕΕ.
- «Μητρώο Μηχανικών Προσεισμικού Ελέγχου – Σύσταση Μητρώου Μηχανικών για τον Προσεισμικό Έλεγχο Κτιρίων – Ορισμοί Ελεγκτών», από την κ. Κλ. Δήμα – Προϊσταμένη Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών ΤΕΕ.
- «Πλαίσιο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου – Εισαγωγή στο πλαίσιο του Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού ελέγχου: Σκοπός, στάδια και διαδικασία διενέργειας του Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου», από τον κ. Β. Μώκο, Δρ Πολιτικό Μηχανικό, Γενικό Δ/ντη ΟΑΣΠ.
- «Δελτίο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου- Εισαγωγή – Ενότητες Α,Β», από τον κ. Κ. Στυλιανίδη, Ομότιμο Καθηγητή ΑΠΘ.
- «Δελτίο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου – Ενότητες Γ, Δ και Ε, πεδία 26,27,28,29», από τον Β. Λεκίδη Δρ Πολ. Μηχ. Ομότιμο Ερευνητή Μονάδας Έρευνας ΙΤΣΑΚ/ΟΑΣΠ.
- «Δελτίο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου – Ενότητα Ε, πεδία 30, 31, 32», από τον κ. Χρ. Ιγνατάκη Ομότιμο Καθηγητή ΑΠΘ.
- «Δελτίο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου – Ενότητα Ε, πεδία 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39», από την κ. Ο. Μαρκογιαννάκη, Δρ Πολ. Μηχανικό, Γεν. Γραμματέα ΣΠΜΕ.
- «Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Προσεισμικού Ελέγχου, Διαδραστικής Εκπαίδευσης και Ψηφιακής Χορήγησης Πιστοποιητικού Επάρκειας – Παρουσίαση και περιγραφή της χρήσης της ηλεκτρονικής πλατφόρμας προσεισμικού ελέγχου του ΟΑΣΠ και της διαδικασίας απόκτησης του πιστοποιητικού επάρκειας», από τον κ. Α. Σέξτο Καθηγητή Αντισεισμικής Μηχανικής Παν. Μπρίστολ & Αναπλ. Καθηγητή ΕΜΠ.
Με το τέλος της παρουσίασης των εισηγήσεων των διακεκριμένων επιστημόνων που συμμετείχαν, δόθηκε η ευκαιρία στους συναδέλφους να υποβάλουν ερωτήματα εμβάθυνσης τόσο επί των πεδίων των ενοτήτων του Δελτίου Προσεισμικού Ελέγχου όσο και επί της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Προσεισμικού Ελέγχου.
Την εκδήλωση, παρακολούθησαν 170 περίπου συνάδελφοι, στην πλειονότητά τους Πολιτικοί Μηχανικοί.
