Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας του Νερού

του Γιάννη Κρεστενίτη*

Για 24η χρονιά θα “γιορταστεί” και φέτος, στις 22 Μαρτίου, η παγκόσμια ημέρα του νερού και θα είναι μια ακόμη προσπάθεια να αναδειχτoύν  προβλήματα σχετικά με τον φυσικό αυτόν πόρο, τον απαραίτητο για την ανθρώπινη ύπαρξη, την προστασία του και τη διαχείρισή του σε τοπικό, εθνικό, διακρατικό και παγκόσμιο επίπεδο και σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής.

Ανάλογα δε με την “ματιά” του “οικοδεσπότη” αυτής της γιορτής του νερού, θα τονιστεί κάποια ή μερικές από τις πλευρές του όλου θέματος, που και πολλές είναι και σχετικά πολύπλοκες αν σκεφτεί κανείς ότι όταν μιλάμε για το νερό συμπεριλαμβάνουμε το συνολικό κύκλο του αστικού νερού, το νερό της άρδευσης και γενικά το σύνολο των υδατικών πόρων, επιφανειακών και υπόγειων.

Και το πλέον σίγουρο είναι ότι θα τονιστεί η υπαρκτή και παραμένουσα εδώ και πολλά χρόνια δυσκολία για πολλά εκατομμύρια συνανθρώπων μας να έχουν ασφαλή πρόσβαση στο πόσιμο νερό και την αποχέτευση, παρά το γεγονός ότι ήδη από το 2010 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ διακήρυξε ότι αναγνωρίζει το δικαίωμα σε ασφαλές και καθαρό πόσιμο νερό και την αποχέτευση ως ανθρώπινο δικαίωμα το οποίο είναι απαραίτητο για την πλήρη απόλαυση της ζωής και όλων των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Στη φετινή παγκόσμια ημέρα του νερού ο ΟΗΕ προβάλει ως κύριο θέμα το “Καλύτερο Νερό – Καλύτερες Δουλειές (Better Water, Better Jobs)” και ο λόγος είναι γιατί περίπου 1,5 δισεκατομμύριο άνθρωποι, δηλαδή οι μισοί σχεδόν εργαζόμενοι, απασχολούνται σε τομείς που σχετίζονται με το νερό, αλλά και γιατί πολλές ακόμη θέσεις εργασίας εξαρτώνται έμμεσα από το νερό. Και όμως παρά τη σύνδεση μεταξύ νερού και θέσεων εργασίας, σε εκατομμύρια ανθρώπων, των οποίων η επιβίωση εξαρτάται από το νερό, συχνά δεν αναγνωρίζονται και δεν προστατεύονται τα βασικά εργασιακά δικαιώματα.

Η ειδικότερη αυτή θεματολογία της φετινής παγκόσμιας ημέρας του νερού και η ανάγκη για την κατοχύρωση του νερού ως κοινού (δημόσιου και κοινωνικού) αγαθού, αλλά και για την προάσπιση των εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζόμενων στους τομείς τους σχετιζόμενους με το νερό (και όχι μόνον), επαναφέρει και πάλι στο προσκήνιο την απαίτηση των πολιτών και των ευρωπαϊκών κινημάτων του νερού, να ολοκληρωθούν, επιτέλους, οι προτάσεις του ψηφίσματος της 8ης/9/2015 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταθέσει νομοθετικές διατάξεις που θα:

(α) αναγνωρίζουν την καθολική πρόσβαση και το ανθρώπινο δικαίωμα στο πόσιμο και στην αποχέτευση και θα τα κατοχυρώνουν στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ,

(β) αναγνωρίζουν ότι το νερό δεν είναι εμπόρευμα, αλλά κοινό αγαθό και οι υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης είναι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και πρέπει να παρέχονται σε προσιτές τιμές και να σέβονται το δικαίωμα του λαού σε ελάχιστη ποιότητα νερού,

(γ) ζητούν από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την εφαρμογή ενός δίκαιου, ίσου, διαφανούς και επαρκούς τιμολογίου που θα εξασφαλίζει την πρόσβαση σε υπηρεσίες υψηλής ποιότητας ανεξάρτητα από τους πόρους των πολιτών.

Τα παραπάνω βέβαια δεν θα πρέπει να είναι μόνον διεκδικήσεις προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς αλλά και προς τις εθνικές κυβερνήσεις, ώστε να σταματήσουν την προώθηση της εμπορευματοποίησης του νερού και να εξασφαλίσουν τη σαφή εξαίρεση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης από κάθε εμπορική συμφωνία όπως οι ΤΤΙΡ, CETA, TISA.

Krestenitis*Ο Γιάννης Κρεστενίτης είναι καθηγητής Παράκτιας Τεχνικής & Ωκεανογραφίας, Διευθυντής του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Τεχνικής & Θαλασσίων Έργων στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ.

Comments are closed