Τα γιγάντια τηλεσκόπια της χιλιανής ερήμου

Πηγή φωτογραφίας: gizmag.com,(Credit: Giant Magellan Telescope Organization) Το τηλεσκόπιο GMT

Πηγή φωτογραφίας: gizmag.com,(Credit: Giant Magellan Telescope Organization)
Το τηλεσκόπιο GMT

Ένα βήμα εγγύτερα στην αφετηρία βρίσκεται από τις 3 Ιουνίου το μεγαλύτερο οπτικό τηλεσκόπιο του κόσμου, που -σύμφωνα με τους εμπνευστές του- θα έχει ανάλυση εικόνας δέκα φορές μεγαλύτερη από το περίφημο διαστημικό Hubble!

Τη συγκεκριμένη ημερομηνία, 11 διεθνείς εταίροι υπέγραψαν συμφωνία χρηματοδότησής του με τα πρώτα 500 εκατ. δολ. από το σύνολο του εκτιμώμενου κόστους του 1 δισ. δολ, οπότε το φιλόδοξο έργο περνά στην κατασκευαστική του φάση.
Το τηλεσκόπιο-θηρίο θα δημιουργηθεί στο παρατηρητήριο Las Campanas, πάνω από την έρημο Ατακάμα, στη Χιλή, ενώ φέρει το όνομα “Γιγάντιο Τηλεσκόπιο Μαγγελάνος” (Giant Magellan Telescope). Θα αποτελείται από επτά τεράστια κάτοπτρα σε συστοιχία (το κεντρικό με διάμετρο 8,4 μέτρων), τα οποία θα λειτουργούν στην πράξη ώς ένα ενιαίο, με διάμετρο 25,4 μέτρων. Το GMT θα έχει περιοχή συλλογής φωτός ικανή να “φέρει” έξι φορές περισσότερο φως από οποιοδήποτε σημερινό οπτικό τηλεσκόπιο!
Οι συνθήκες της απομονωμένης περιοχής όπου θα δημιουργηθεί θεωρούνται ιδανικές για τη λειτουργία του, καθώς δεν υπάρχουν πηγές τεχνητού φωτός ή ατμοσφαιρική ρύπανση. Οι επιστημονικοί εταίροι “πίσω” από το τεράστιο τηλεσκόπιο προέρχονται από διάφορες χώρες, μεταξύ των οποίων η Αυστραλία, η Βραζιλία, η Χιλή, η Κορέα και οι ΗΠΑ. Το τηλεσκόπιο θα στεγάζεται σε περιστρεφόμενο κτήριο 22 ορόφων, ενώ αναμένεται να αποτυπώσει τις πρώτες του “δοκιμαστικές” εικόνες του Διαστήματος μέχρι το 2021 και να είναι πλήρως λειτουργικό μέχρι το 2024.

Πηγή φωτογραφίας: gizmag.com,(Credit: Giant Magellan Telescope Organization) Το τηλεσκόπιο GMT

Πηγή φωτογραφίας: gizmag.com,(Credit: Giant Magellan Telescope Organization)
Το τηλεσκόπιο GMT

Εντοπισμός πιθανά κατοικήσιμων πλανητών και νέο φως στα μυστήρια της σκοτεινής ύλης και ενέργειας
Το GMT θα κηρύξει την έναρξη μιας νέας εποχής στην αστρονομία” δήλωσε η πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του οργανισμού που “τρέχει” το πρότζεκτ )“Giant Magellan Telescope Organization- GMTO), Wendy Freedman και πρόσθεσε: “Θα εξερευνήσει τα μυστήρια της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας και θα εντοπίσει πιθανώς κατοικήσιμους πλανήτες στη γαλαξιακή γειτονιά της γης“. Κι όπως έχει επισημάνει στο παρελθόν και ο Michael S. Turner, του Πανεπιστημίου του Σικάγο (The University of Chicago), “Μέσα στα επόμενα 20 χρόνια, επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια θα ρίξουν νέο φως στη σκοτεινή ενέργεια και ίσως αποκαλυφθούν και μερικές εκπλήξεις. Εγώ, για παράδειγμα, πιστεύω ότι η σκοτεινή ενέργεια είναι το πιο βαθύ μυστήριο όλης της επιστήμης και ότι η λύση του γρίφου της σκοτεινής ενέργειας θα οδηγήσει σε εξελίξεις αλλού, από την κατανόηση της γέννησης του σύμπαντος, μέχρι τη θεωρία των χορδών”.

Πηγή φωτογραφίας: gizmag.com,(Credit: Giant Magellan Telescope Organization) Το τηλεσκόπιο GMT

Πηγή φωτογραφίας: gizmag.com,(Credit: Giant Magellan Telescope Organization)
Το τηλεσκόπιο GMT

Ακρίβεια που εντυπωσιάζει
Πόσο ακριβές θα είναι τελικά αυτό το τηλεσκόπιο; Η ακρίβειά του αποτυπώνεται στην ομοιογένεια της επιφάνειας του κατόπτρου: το “πρόσωπο” του καθρέφτη είναι το ίδιο σε όλη του την επιφάνεια, με τη μεγαλύτερη απόκλιση να μην ξεπερνά τα 19 νανόμετρα. Σε απλά ελληνικά, αν το κάτοπτρο είχε το μέγεθος των ηπειρωτικών ΗΠΑ, τα ψηλότερα βουνά θα είχαν ύψος περίπου 12,5 χιλιοστών!
Παρότι τα κάτοπτρα θα είναι από τα πιο ακριβή που έχουν ποτέ κατασκευαστεί και οι ουρανοί στην τοποθεσία από τους καθαρότερους στη γη, η ατμόσφαιρα από μόνη της αποτελεί πρόκληση για αυτό το …γειωμένο επιστημονικό όργανο. Ομάδα ερευνητών του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας (ANU) εργάζεται ακριβώς για την αντιμετώπιση αυτής τής πρόκλησης.

Ο ευρωπαϊκός “αστέρας” της Χιλής
Πάντως, το GMT δεν αποτελεί τον μοναδικό “αστέρα” της χιλιανής επικράτειας. Σε μια βουνοκορφή των Άνδεων στη Χιλή, σε ύψος άνω των 3000 μέτρων φιλοξενείται το Ευρωπαϊκό Υπερβολικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο (E-ELT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO).
Το υπό κατασκευή E-ELT, με διάμετρο 39 μέτρων, θα κάνει παρατηρήσεις στο οπτικό και στο εγγύς υπέρυθρο τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, ενώ οι εικόνες του από το σύμπαν λέγεται πως θα είναι 16 φορές πιο καθαρές από αυτές του “Hubble”.

Το μέγεθος του Ευρωπαϊκού Υπερβολικά Μεγάλου Τηλεσκοπίου συγκρινόμενο με το Κολοσσαίο

Το μέγεθος του Ευρωπαϊκού Υπερβολικά Μεγάλου Τηλεσκοπίου συγκρινόμενο με το Κολοσσαίο ( http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c4/E-ELT_and_VLT_vs_Colosseum.jpg)

Το τηλεσκόπιο, που αναμένεται να είναι έτοιμο το 2022, κατασκευάζεται από κοινοπραξία 15 χωρών και θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες διακρατικές επιστημονικές συνεργασίες στην παγκόσμια ιστορία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το GMT θεωρείται το μεγαλύτερο και ισχυρότερο οπτικό τηλεσκόπιο του κόσμου, ενώ το E-ELT διατηρεί τον τίτλο του μεγαλύτερου και ισχυρότερου οπτικού/υπέρυθρου τηλεσκοπίου. Σε κάθε περίπτωση, το πιο μεγάλο “παράθυρο” προς το σύμπαν, με την καθαρότερη θέα, είναι βέβαιο ότι ανοίγει στη Χιλή.

Άρθρο με πληροφορίες από gizmag.com, space.com.

Δείτε ΕΔΩ το βίντεο για την έναρξη της κατασκευαστικής φάσης του Γιγάντιου Τηλεσκοπίου Μαγγελάνος

Comments are closed