To Tαλίν καθιέρωσε δωρεάν δημόσια συγκοινωνία. Πώς τα πήγε το πείραμα;

Πηγή εικόνας: basykes Creative Commons

Πηγή εικόνας: basykes Creative Commons

Πριν από κάποια χρόνια, το 2013, το Ταλίν, η πρωτεύουσα της Εσθονίας, αποφάσισε να κάνει ένα ιδιαίτερο αστικά πείραμα: να προσφέρει στους κατοίκους δωρεάν δημόσια συγκοινωνία. Σήμερα υποστηρίζει ότι αυτή η απόφαση της αποφέρει κέρδος 20 εκατ. ευρώ ετησίως. Κατάφερε όμως η πόλη να μειώσει τον κυκλοφοριακό φόρτο και να περιορίσει όντως τα έξοδα των πολιτών;

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Στο Λονδίνο μια μηνιαία κάρτα πολλαπλών διαδρομών στοιχίζει σχεδόν 200 λίρες. Στην Κοπεγχάγη κοστολογείται στα 160. Στο Παρίσι ένα πάσο πέντε ημερών κοστίζει 60 στερλίνες. Άρα οι κάτοικοι του Ταλίν θα πρέπει να είναι πανευτυχείς με τη δωρεάν συγκοινωνία…

Για να απολαύσει κάποιος τη δωρεάν συγκοινωνία (λεωφορεία, τραμ, τρόλεϊ και μετρό) πρέπει να είναι καταγεγραμμένος στα μητρώα του Ταλίν ώς δημότης. Κάτι που σημαίνει ότι καλείται να καταβάλει δημοτικά τέλη της τάξης των 1000 ευρώ ετησίως. Κάθε κάτοικος μπορεί λοιπόν να εξασφαλίσει την πράσινη κάρτα του με μόλις δύο ευρώ και να χρησιμοποιεί εντελώς δωρεάν όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Από τότε που το μέτρο τέθηκε σε εφαρμογή, 25000 νέοι δημότες καταγράφηκαν στα μητρώα του Ταλίν και προστέθηκαν στον ήδη υφιστάμενο πληθυσμό των 416.000 και το σύστημα λειτουργεί ακόμη χωρίς προβλήματα.

Ο Allan Alakula, επίσημος εκπρόσωπος του πρότζεκτ, παραδέχτηκε ότι ένας από τους λόγους ενεργοποίησης τής δωρεάν συγκοινωνίας ήταν να αυξηθεί η δημοτικότητα του δημάρχου. Επιμένει ωστόσο ότι  ο βασικός λόγος ήταν να μειωθεί ο κυκλοφοριακός φόρτος και να περιοριστούν οι δαπάνες των πολιτών για μεταφορές.

Πηγή εικόνας: Guardian, The historic centre of Tallinn, Getty Images

Πηγή εικόνας: Guardian, The historic centre of Tallinn, Getty Images

Χρειάστηκε ένας χρόνος για να περάσει το πρότζεκτ από τη σύλληψη στην εφαρμογή και στη διάρκεια αυτού του χρόνου οι αρχές της πόλης προσπάθησαν να μάθουν από τα παραδείγματα άλλων. Για παράδειγμα η πόλη Hasselt στο Βέλγιο είχε δωρεάν μεταφορές επί 16 χρόνια, αλλά χρειάστηκε να ξαναβάλει εισιτήριο όταν αυτές έγιναν οικονομικά μη βιώσιμες. Δωρεάν είναι οι συγκοινωνίες και στην πόλη Αubagne δίπλα στη Μασσαλία, αλλά κανένα από τα δύο αυτά παραδείγματα δεν συγκρινόταν με τις φιλοδοξίες του Ταλίν.

Επί του πρακτέου: οι πρώτες δημοσκοπήσεις που έγιναν για τη χρήση των δωρεάν συγκοινωνιών έδειξαν ότι οι πολίτες εγκρίνουν το νέο σχήμα σε ποσοστό 90%, δεδομένου ιδίως ότι τα οχήματα είναι καθαρά και ακόμη και στην ώρα αιχμής μπορεί να βρει κάποιος θέση.  Ο αριθμός των ανθρώπων που χρησιμοποιούν τη δημόσια συγκοινωνία αντί για το αυτοκίνητο, μετά την καθιέρωση του νέου μοντέλου, έχει αυξηθεί κατά 31%.

Ωστόσο -κι εδώ υπάρχει μια έκπληξη- η μέση διάρκεια της διαδρομής με το αυτοκίνητο έχει αυξηθεί κατά 31%, κάτι που δείχνει ότι υπάρχουν περισσότερα και όχι λιγότερα ΙΧ στους δρόμους.  Τι έχει συμβεί; Οι άνθρωποι του πρότζεκτ υποστηρίζουν ότι η αλλαγή αυτή ενδέχεται να οφείλεται περισσότερο στην αλλαγή των συνηθειών των ανθρώπων ώς προς τα ψώνια και τη διασκέδαση, παρά στους περιορισμούς του ίδιου του σχήματος. Και υποστηρίζουν ότι ίσως χρειάζεται η χρήση του αυτοκινήτου να γίνει πιο ακριβή, μέσω της αύξησης του κόστους της στάθμευσης και άλλης φορολογίας. Ισως μόνο έτσι, λένε, η χρήση του ΙΧ να περιοριστεί οριστικά.

Άρθρο με πληροφορίες από τον Guardian

Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ 

Comments are closed