O άνθρωπος εξαπλώνεται ραγδαία στη θάλασσα. Η αύξηση του πληθυσμού στην ξηρά, οδηγεί στο μοντέλο των «ωκεάνιων» πόλεων, με τελευταία εξ` αυτών το κινεζικό έργο Forest City.Μέχρι το 2045, τέσσερα τεχνητά νησιά στη Μαλαισία θα καλύψουν θαλάσσια έκταση μεγαλύτερη από 10.000 ολυμπιακές πισίνες για να υποδεχτούν 700.000 κατοίκους.
Συχνά παραβλέπεται, ωστόσο, η ζημιά που μπορούν να προκαλέσουν τα τεχνητά νησιά στα ζωτικά θαλάσσια οικοσυστήματα.Αλλά δεν πρέπει να είναι έτσι.Ο σωστός σχεδιασμός και η επιστήμη, μπορούν να αναπτύξουν στρατηγικές σχεδίασης που θα βοηθήσουν στην οικοδόμηση των «πράσινων» θαλάσσιων πόλεων του αύριο.
Η εξάπλωση στη θάλασσα δεν είναι κάτι νέο.
Οι Κάτω Χώρες αποστραγγίζουν τις λίμνες και επεκτείνουν την ακτογραμμή τους για να πολεμήσουν την πρόοδο της θάλασσας από τη δεκαετία του 1500.Οι Ολλανδοί έχτισαν πραγματικά ένα από τα πρώτα και μεγαλύτερα τεχνητά νησιά, που φιλοξενεί σήμερα περίπου 400.000 ανθρώπους.Το τρίτο πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο της Ιαπωνίας, ο διεθνής αερολιμένας του Kansai, χτίστηκε σε ένα τεχνητό νησί το 1994. Η Κίνα χτίζει επίσης στους ωκεανούς. Υπάρχουν περισσότερα από 450 τεχνητά νησιά σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των διάσημων Palm Islands του Ντουμπάι.Αυτά συχνά γιορτάζονται ως τεχνικά θαύματα, αλλά με ποιο κόστος για το θαλάσσιο περιβάλλον;
Η δημιουργία τεχνητών νήσων προκαλεί μεγάλες αλλαγές στον βυθό της θάλασσας, καταστρέφοντας μόνιμα τα τοπικά ενδιαιτήματα.Σε πολλά μέρη του κόσμου, τα υπάρχοντα ενδιαιτήματα παρέχουν τα θεμέλια για τεχνητή νησιωτική κατασκευή.Για παράδειγμα, τα τεχνητά νησιά στις τροπικές περιοχές είναι συχνά κτισμένα ακριβώς πάνω από τους κοραλλιογενείς υφάλους.Αυτό οδηγεί σε σημαντική καταστροφή των ήδη απειλούμενων οικοσυστημάτων.
Η αποκατάσταση της γης επιδρά επίσης σε κοντινούς οικοτόπους που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι σε θολά ύδατα, όπως κοραλλιογενείς υφάλους και θαλάσσια στρώματα.
Στο βιβλίο του Blue Urbanism , ο Timothy Beatley καλεί τους αστικούς σχεδιαστές να εξετάσουν και να εκτιμήσουν τα ωκεάνια οικοσυστήματα ώστε να επεκτείνουμε τις πράσινες πρακτικές που εφαρμόζονται στη γη, σε θαλάσσια περιβάλλοντα.
Ενώ ορισμένες τεχνητές νησιωτικές εξελίξεις όπως το σχέδιο Forest City προσφέρονται ως «οικολογικές πόλεις», θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερα για να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις κάτω από την ίσαλο γραμμή. Να ενσωματωθούν τα υποβρύχια περιβάλλοντα στη ζωή της πόλης.
Γιατί να μην συνδυάσουμε μια “δασική πόλη” με τις αρχές μιας “πόλης σφουγγαριών”;Ενώ οι εγχώριες φυτεύσεις σε μια δασική πόλη θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, οι πόλεις σφουγγαριών επιδιώκουν να “απορροφήσουν” και να επαναχρησιμοποιήσουν το βρόχινο νερό, μειώνοντας έτσι τη ρύπανση που εισέρχεται στους ωκεανούς μέσω της απορροής των ομβρίων.Γύρω από τα τεχνητά νησιά, οι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη θα μπορούσαν επίσης να αγκαλιάσουν τον υδροηλεκτρικό σταθμό των ωκεανών: ενεργούς υφάλους στρειδιών.
Η τοποθεσία των μελλοντικών κατασκευών θα πρέπει επίσης να αξιολογηθεί προσεκτικά για να εξασφαλιστεί η διατήρηση σημαντικών θαλάσσιων οικοτόπων.Τα τεχνητά νησιά έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν κατακερματισμένες θάλασσες, αλλά με προσεκτικό χωροταξικό σχεδιασμό και έξυπνα σχέδια, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν διαδρόμους για ορισμένους κλιματικούς μετανάστες ή για τα απειλούμενα είδη που κινδυνεύουν περισσότερο από την απώλεια ενδιαιτημάτων.
Τα σχέδια που βασίζονται σε οικολογικές αρχές μπορούν να μειώσουν τις επιπτώσεις των τεχνητών νησιών σε φυσικά ενδιαιτήματα. Ωστόσο, οι εφαρμογές της “μπλε-πράσινης” υποδομής παραμένουν σε μεγάλο βαθμό μη δοκιμασμένες σε μεγάλες κλίμακες. Τα νέα σχέδια, οι στρατηγικές δόμησης και ο χωροταξικός σχεδιασμός που ενσωματώνουν τις θαλάσσιες περιοχές και τα τοπία αποτελούν μια ευκαιρία τόσο για τις “πιο έξυπνες” πόλεις όσο και για τον πειραματισμό στην ανάπτυξη επιτυχημένων μπλε-πράσινων τεχνολογιών.
Το παραπάνω κείμενο, βασίζεται σε άρθρο που υπογράφουν οι Katherine Dafforn, Ana Bugnot και Mariana Mayer-Pinto, ερευνήτριες θαλάσσιας οικολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία καθώς και η Eliza Heery ερευνήτρια στη θαλάσσια οικολογία στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης. Το άρθρο εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο The Conversation.